گونئي آذربايجان ميللي حرکاتيندا ايختيلافلارين اساس سببلري ــ سعید بایکال

تك توران : گونئي آذربايجان ميلي حرکاتي،گونئي آذربايجان تورک ميلتينين بطنيندن يارانيب، ايرانين کؤکدئندينچي_فارس رئژيمينه قارشي، ازيلميش هاقلاري اوغروندا مدني و سياسي فعاليتينه کئچديگي زاماندان اعتيبارن، ايلک باشلاردا، کونکرئت ايستکلري و هدفلري ايستيقامتينده دارتيشمالارا و ...

ايختيلافلارا شاهيد اولسا دا، قيسا مودت ايچينده همين سياسي حرکاتين فعاللاري بؤيوک نيسبتده، بوتون ميلتلرين باغيمسيز ياشاماق حاقينا صاحيب اولدوغو کيمي، گونئي آذربايجانين دا باغيمسيز ياشاماق حاقينا صاحيب اولدوغو گرکچه‌سي ايل، واحيد آماجا چاتديقلاريني دئيه بيلريک. نئجه کي باغيمسيز ياشاماغي، گونئي آذربايجان تورکلرينين گونو بو گون سئوداليسي اولدوقلاري بير مسله دئييل، عکسين، تاريخ بويو بو ميلته عاييد بير گلنک (عنعنه) اولدوغووورغولانماقدادير.

گونئي آذربايجان ميللي حرکاتينيندا، بوتون قورتولوشچو حرکاتلار کيمي، اولوسلارارسي (بينلخالق) آرئنادا اؤزونو تانيتماق، اينانديغي دوشونجه ايستيقامتينده آپارديغي موباريزه‌ني تبليغ ائديب، دستک قازانيب، ديقتلري اولدوغو بؤلگه‌يه چکمک اوچون، خاريج قولونون اولماسي شرطدير. هله بو سياسي حرکات، ايران رئژيمي کيمي ديکتاتور و تام قاپالي بير سيستئم ايچريسينده آپاريليرسا، خاريج قولون اؤنئمي قات قات آرتماقدادير. چونکو قاپالي و باسقيجي ماهيتي ايله بيلينن ايران رئژيمي، اويغولاديغي (تتبيق ائتديگي) ظولوم لر، آيريمچيليقلار (تبيض لر) و جينايتلري، محض اورادا بويکوت ائديب، گيزلتمکده‌دير. ميللي حرکاتين دا ايچريده الينين چاتا بيله‌جگي هر هانسي بير مئدييا و يا قزئت يوخدور بونا گؤره ده معروض قالديغي باسقيني، بو باسقييا قارشي موباريزه‌سيني تانيتديراجاق و هاق سسيني چاتديراجاق ايمکانلار الده ائتمه‌سي گرکمکده‌دير.

آما خاريج قولو تشکيل ائده‌جک بللي عاميللرين ده وار اولماسي شرطدير:

1. همين سياسي حرکاتا منسوب اينسانلار(ينساني قايناق)

2. ماددي قايناق

گونئي آذربايجان ميللي حرکاتيني خاريجده تشکيلاتلانماسيني و بير بوتون اولاراق حرکت ائتمه‌سيني ساغلاياجاق (تامين ائده‌جک) اساسلي فاکتورلار، يني، اينساني قايناق و بو اينساني قايناقدان دا ساغلانا بيلير ماددي قايناق حاضير گؤرونسه ده، تأسوفله وار اولان اساسلي عاميللره رغمن، ميللي حرکات بوتون فعاللاري و قوروپلاري راضي ائده‌جک شکيلده تشکيلاتلانمير، فعالييعت ائتمير. بونونلا موقاييسه‌ده، ايچريده کي موباريزه‌نين تشکيلاتسيز اولماسينا رغمن درين و اؤنملي ساييلاجاق هر هانسي بير ايختيلاف گؤرونمور. بودا، ايچريده کي ميللي فعاللار آراسيندا، واحيد استراتئژي و آماجين، ايشغالچي و آپارتايد رئژيمه قارشي داها آغيرليقلي اولدوغونا گؤره دير البت!

آما نه اوچون خاريجده‌کي ميللي فعاللار، قوروپلار و تشکيلاتلار آراسيندا بيرليک ساغلانا بيلمير؟

فيکريمجه بيرلشمه گي و اينساني قايناغين بير آرايا گلمه‌سيني انگلليه‌جک 3 اؤنملي سبب گؤرونمکده‌دير،

1. آکسئسوار(زينتي) ايختيلافلار.

بيزي بير آرادا توتان واحيد هدف و نه اوچون موباريزه ائتديگيميز اصليني بير کنارا بوراخاراق، ميللي حرکاتا بو کرته‌ده بزک و آکسئسوار (زينتي) ساييلاجاق مسله اوزئرينده موتمرکيز اولماميز، انرژيلري بو اساسدا صفربر ائتمه‌ميز، قوروپلار آراسيندا ميللي حرکاتا يوکله‌نيلن سئچنکلري قارشي قارشييا گتيره‌رک، ايختيلافلاري داها دا درينلشديرميشدير.

سانکي ساواشا گئده‌جک بير عسگرين سيلاهينين اولماسي اوزرينده دارتيشيلمير، حتّي بونلارين اولماسي گرکديگي مسئله سي اونودولوب، داشيياجاغي بايراق و سيمگه‌نين نه اولماسي اوزرينده دارتيشيلير! سيلاهسيز بير عسگر بايراقلا ساواشا گئدير کيمي بير تابلو وار اؤنوموزده!

چئشيدلي بايراقلارين و سيمگه‌لرين بللي چئوره‌لر و تشکيلاتلار طرفيندن يوکله‌نيلمه‌سي (تحميل ائديلمه‌سي) و اوسته ليک بيرلشمگي سادجه بو سورونون (پروبلئمين) حلي اچيسيندان باخيلماسي، بؤيوک نيسبتده ايختيلاف دوغوروجو اولموشدور. بير يانليش و ضرر وئريجي اورتامي ياراداراق، رقابتلر بئله بئله يانليش توتوملار اساسيندا گئتمکده‌دير، وار اولان بو يانليش رقابت، يانليش چؤزوم يؤندمي، موقدس بايراغي دا آکسئسوار و توخونولور سوييه‌سينه ائنديرميشدير!

2.فيکير يوکلتمه‌يه (تحميل ائتمي) قالخيشماق و هرکس طرفيندن اويغولانماسيني قئييد شرطسيز ايستمک . (دئسپوتيزم)

کيميلريميز، دوشونجه‌لريميزي داها گليشميش، گونجل و راسيونئل (منطيقي) گؤسترگين دئيه، خاص يول خريته‌لري جيزيب، ميللي حرکاتا بير فعاليت مئکانيزماسي اولاراق يوکله‌مه‌يه چاليشيريق. گونئي آذربايجانين سعادتيني و آزادليغيني تحميل ائتديگيميز فيکير اساسيندا گؤروروک.يارانان بو اولومسوز (منفي) و زهرلي آتموسفئره گؤره ده بير چوخ ميللي فعاللار اينزيوايا چئکيله‌رک پاسيويزه اولموشلار.

اصلينده باخارساق بو جور داورانيش بيچيمي، ميللي حرکاتين بطنيندن چيخان و ميللي حرکاتين اؤز اورونو (محصولو) اولان فعاللاردا گؤرونمور، بو، داها چوخ سونرادان ميللي حرکات جرگه‌سينه قاتيلان و ميللي حرکاتين جاذيبه سينين قازانجي ساييلان شخصلر ايچينده گؤرونور. اصلينده بو داورانيش اونلار طرفيندن ايسته‌نيلن و بيله‌رکدن ائديلن بير داورانيش بيچيمي اولماسا دا، بو، اسکي دن منسوب اولدوقلاري سياسي ايدئولوژيلرين و تشکيلاتلارين، اونلارين اوزرينده بوراخديغي بير پيسکولوژيک ائتکي و مکتبي ائييتيمين سونوجوندان اورتايا چيخان بير اؤزلليکدير.

اگر قاباغجادان هر هانسي بير ايدئولوژي مکتبينه باغلي اولماميشلارسا، اوزون سوره خاريجده و گونئي آذربايجاندان اوزاق ياشاماق، اونلاري گونئي آذربايجانين گوندم گئديشاتي،ميلتينين پيسکولوژيسي و اورتامينا اؤزگه ائتميشدير و بونا گؤره‌ده ايچري ايله باغلي بير چوخ قونولاردا فرقلي دوشومنمکده‌ديرلر (بوردا کيمسه‌يه حقارت ائتمک نيتي يوخ، سادجه اورتادا اولان بير گئرچگي آنلادماق ايستنميشدير)

3.شخصيت پرستليک، منجيلليک و ائلئشديرييه (تنقيد) قاپالي اولماق. (ائقويسم)

تأسوفله بير بيريميزي ائلئشديرديگيميز زامان، نه تنقيد يؤندميميزي دوغرو سئچيريک، نه ده قارشي طرف ائلئشديرييه دايانيقليليق گؤسترير.سانکي بؤيوک بير قباحت ايشلنميش کيمي گؤروروک! حتّي اورا قدر کي، سادجه بير دفعه ائلئشديره‌جگين آدام سنينله عؤمورلوک بير آرايا گئلممگي گؤزه آلير، اوزده  بوروز ائتمه‌سه ده ، ايچينده بير کين اولاراق بسله‌مه‌يه و ساخلاماغا چاليشير، بودا بير گيزلي بؤهران اولاراق هميشه اؤزونو ايچيميزده ياشاديب، بيرلشمه قونوسوندا بير ايچئلئشديرمن کيمي عمل ائدير.

بلکه ده ائلئشديرييه قاپالي اولماق و فيکير يوکله‌مک (تحميل ائتمک) اؤزلليگي، بير اوتوريتئر سيستئم اولان ايران رئژيمينين دوزن وئرديگي توپلومدا ياشاماقدان بيزه ميراث قالميشدير!

گونئي آذربايجان ميللي حرکاتي، ميلتيميزين بطنيندن دوغدوغونا و کوتلسل ماهيتينه گؤره،ايران رئژيمينه قارشي چئشيدلي سياسي آخيملارين اولدوغونا راغمن، ديقته داير شکيلده اؤز اساس ايستکلري يؤنونده (ايستيقامتينده) حرکت ائتمگي باجارميش و دفعه لر ايله درين بيلييه و تجروبه‌يه صاحيب اولدوغونو ايثباتلاميشدير.

بيرلشمک اوچون بيزي گوجلو قيلاجاق و حرکاتيميزين گوجونه گوج قاتاجاق، وار اولان عاميللري اساس توتوب، آکسئسوار مسئله‌لري اوزرينده دورماقدان واز کئچمه‌ليگيک. بيرلشمک قارشيليقلي آنلاييش و قارشي گؤروشو ديقته آلماقدان کئچر، بونلاري هئچه ساياراق بيرليک ساغلاماياجاق.

چاغداشليق ايددااسيندا اولوب دا، استالينيستي و دئسپوت داورانماق نه قدر بير بيرينه اويار؟!

اؤزوموزو بير جيدي موخاتب اولاراق بؤلگه‌نين سيياست صحنه سینده، سؤز صاحيبي مؤوقيگينه گتيره بيلريک، آما ايختيلافلاريميزين سببي اولان بو عاميللردن قورتولدوغوموز زامان، بو اولاي حياتا کئچه‌جکدير.

ميللي حرکاتدا وار اولان زنگين شوور و اينساني قايناغا داياناراق، بير بيريميزي تحمول ائده‌رک، سورون سورون آرديندان سوروندويوموز بو آرزويا نايل اولا بيلئريک.بؤلگئميزده سياسي گئديشاتي گؤروروک، قارشي گونلرده هر هانسي بير احتيمالي دييشيکلييه نه قدر حاضيرليقليييق؟ نه قدر وارليغيميزي و آغيرليغيميزي بؤلگه‌ده گؤسترميشيک؟ بو دورومدا بيزي موخاتب آلان اولار مي؟ يوخسا بو دفعه ده آذربايجان قوربانليق اولاجاق؟!

بلکه د، تونوس دا، ليبييا دا و سورييه ده اولدوغو کيمي، باشقالارينين بيزي بير آرايا گتيرمه‌سيني گؤزله‌مک له ، اولو ميلتيميزين غورورونو الالتي و باشقالارينين اويونجاغي ائديب، ازمک ايسته‌ييريک؟!

 

تقدير بيزده‌دير..

Güney Azərbaycan milli hərəkatında ixtilafların əsas səbəbləri

Güney Azərbaycan mili hərəkatı,  Güney Azərbaycan Türk millətinin bətnindən yaranıb, iranın kökdendinçi_fars rejiminə qarşı, əzilmiş haqları uğrunda mədəni ve siyasi fəaliyyətinə keçdiyi zamandan etibarən, ilk başlarda, konkret istəkləri və hədəfləri istiqamətində dartışmalara və ixtilaflara şahid olsa da, qısa müddət içində həmin siyasi hərəkatın fəalları böyük nisbətde, bütün millətlərin bağımsız yaşamaq haqqına sahib olduğu kimi, Güney Azərbaycan'ın da bağımsız yaşamaq haqqına sahib olduğu gərəkçəsi ilə, vahid amaca çatdıqlarını deyə bilərik. Nece ki bağımsız yaşamağı, Güney Azərbaycan Türklərinin  gün'ü bu gün sevdalısı olduqları bir məsələ deyil, əksinə, tarix boyu bu millətə aid bir gələnək (ənənə) olduğu  vurğulanmaqdadır.

Güney Azərbaycan milli hərəkatınında, bütün qurtuluşçu hərəkatlar kimi, uluslararsı (beynəlxalq) arenada özünü tanıtmaq, inandığı düşünce istiqamətində apardığı mübarizəni təbliğ edib, dəstək qazanıb, diqqətləri olduğu bölgəyə çəkmək üçün, xaric qolunun olması şərtdir. Hələ bu siyasi hərəkat, iran rejimi kimi diktator ve tam qapalı bir sistem içərisində aparılırsa, xaric qolun önemi qat qat artmaqdadır. Çünkü qapalı ve basqıcı mahiyyəti ile bilinən iran rejimi, uyğuladığı (tətbiq etdiyi) zülümler, ayrımçılıqlar (təbizlər) və cinayətləri, məhz orada boykot edib, gizlətməkdədir. Milli hərəkatın da içəridə əlinin çata biləcəyi hər hansı bir mediya ve ya qəzet yoxdur buna görə də məruz qaldığı basqını, bu basqıya qarşı mübarizəsini  tanıtdıracaq və haq səsini çatdıracaq imkanlar əldə etməsi gərəkməkdədir.

Amma xaric qolu təşkil edəcək bəlli amillərin də var olması şərtdir:

1. həmin siyasi hərəkata mənsub insanlar(insani qaynaq)

2. maddi qaynaq

Güney Azərbaycan milli hərəkatını xaricdə təşkilatlanmasını və bir bütün olaraq hərəkət etməsini sağlayacaq (təmin edəcək) əsaslı faktorlar, yəni, insani qaynaq və bu insani qaynaqdan da sağlana bilir maddi qaynaq hazır görünsə də, təəssüflə var olan əsaslı amillərə rəğmən, milli hərəkat bütün fəalları və qurupları razı edəcək şəkildə təşkilatlanmır, fəaliyet etmir. Bununla müqayisədə, içəridə ki mübarizənin təşkilatsız olmasına rəğmən dərin və önəmli sayılacaq hər hansı bir ixtilaf görünmür. Buda, içəridə ki milli fəallar arasında, vahid strateji ve amacın, işğalçı və apartayd rejimə qarşı daha ağırlıqlı olduğuna göredir əlbət!

Amma ne üçün xaricdəki milli fəallar, quruplar və təşkilatlar arasında birlik sağlana bilmir?

Fikrimcə birləşməyi və insani qaynağın bir araya gəlməsini əngəlləyəcək 3 önəmli səbəb görünməkdədir,

1_ Aksesuar ixtilaflar.

Bizi bir arada tutan vahid hədəf və nə üçün mübarizə etdiyimiz əslini bir kənara buraxaraq, milli hərəkata bu kərtədə bəzək və aksesuar (zinəti) sayılacaq məsələ üzerinde mütəmərkiz olmamız, enerjiləri bu əsasda səfərbər etməmiz, quruplar arasında milli hərəkata yüklənilən seçənəkləri qarşı qarşıya gətirərək, ixtilafları daha da dərinləşdirmişdir.

Sanki savaşa gedəcək bir əsgərin silahının olması üzərində dartışılmır, hətta bunların olması gərəkdiyi məsələsi unudulub, daşıyacağı bayraq və simgənin nə olması üzərində dartışılır! Silahsız bir əsgər bayraqla savaşa gedir kimi bir tablo var önümüzdə!

Çeşidli bayraqların ve simgələrin bəlli çevrələr və təşkilatlar tərəfindən yüklənilməsi (təhmil edilməsi) və üstəlik birləşməyi sadəcə bu sorunun (problemin) həll'i  açısından baxılması, böyük nisbətdə ixtilaf doğurucu olmuşdur. Bir yanlış və zərər verici ortamı yaradaraq, reqabetlər belə belə yanlış tutumlar əsasında getməkdədir, Var olan bu yanlış rəqabət, yanlış çözüm yöndəmi, müqəddəs bayrağı da aksesuar və toxunulur səviyəsinə endirmişdir!

2.Fikir yüklətməyə (təhmil etməyə) qalxışmaq və hərkəs tərəfindən uyğulanmasını qeyid_şərtsiz istəmək . (despotizm)

Kimilərimiz, düşüncələrimizi daha gəlişmiş, güncəl və rasionel (məntiqi) göstərəyin deyə, xas yol xəritələri cızıb, milli hərəkata bir fəaliyyət mekanizması olaraq yükləməyə çalışırıq. Güney Azərbaycanın səadətini və azadlığını təhmil etdiyimiz fikir əsasında görürük.  Yaranan bu olumsuz (mənfi) və zəhərli atmosferə görə də bir çox milli fəallar inzivaya çekilərək pasivizə olmuşlar.

Əslində baxarsaq bu dür davranış biçimi, milli hərəkatın bətnindən çıxan və milli hərəkatın öz ürünü (məhsulu) olan fəallarda görünmür, bu, daha çox sonradan milli hərəkat cərgəsinə qatılan və milli hərəkatın cazibəsinin qazancı sayılan şəxslər içində görünür. Əslində bu davranış onlar tərəfindən istənilən və bilərəkdən edilən bir davranış biçimi olmasa da, bu, əskidən  mənsub olduqları siyasi ideolojilərin və təşkilatların, onların üzərində buraxdığı bir piskolojik etki və məktəbi eyitimin sonucundan ortaya çıxan bir özəllikdir.

Əgər qabağcadan hər hansı bir ideoloji məktəbinə bağlı olmamışlarsa, uzun sürə xaricdə və Güney Azərbaycandan uzaq yaşamaq, onları Güney Azərbaycanın gündəm gedişatı,  millətinin piskolojisi və ortamına özgə etmişdir və buna görədə içəri ilə bağlı bir çox qonularda fərqli düşümnməkdədirlər (Burda kimsəyə həqarət etmək niyyəti yox, sadəcə ortada olan bir gerçəyi anladmaq istənmişdir)

3.Şəxsiyyət pərəstlik, məncillik və eleşdiriyə (tənqid) qapalı olmaq. (eqoism)

Təəssüflə bir birimizi eleşdirdiyimiz zaman, nə tənqid yöndəmimizi doğru seçirik, nə də qarşı tərəf eleşdiriyə dayanıqlılıq göstərir.  Sanki böyük bir qəbahət işlənmiş kimi görürük! Hətta ora qədər ki, sadəcə bir dəfə  eleşdirəcəyin adam səninlə ömürlük bir araya gelməməyi gözə alır, Üzde büruz etməsə də, içində bir kin olaraq bəsləməyə və saxlamağa çalışır, Buda bir gizli böhran olaraq həmişə özünü içimizdə yaşadıb, birləşmə qonusunda bir içeleşdirmən kimi əməl edir.

Bəlkə də eleşdiriyə qapalı olmaq və fikir yükləmək (təhmil etmək) özəlliyi, bir otoriter sistem olan iran rejiminin düzən verdiyi toplumda yaşamaqdan bize miras qalmışdır!

Güney Azərbaycan milli hərəkatı, millətimizin bətnindən doğduğuna və kütləsəl mahiyyətinə görə,  iran rejiminə qarşı çeşidli  siyasi axımların olduğuna reğmen, diqqətə dair şəkildə öz əsas istəkləri yönündə (istiqamətində) hərəkət etməyi bacarmış və dəfələr ilə dərin biliyə və təcrübəyə sahib olduğunu isbatlamışdır.

Birləşmək üçün bizi güclü qılacaq və hərəkatımızın gücünə güc qatacaq, var olan amilləri əsas tutub, aksesuar məsələləri üzrəində durmaqdan vaz keçməliyik. Birləşmək qarşılıqlı anlayış və qarşı görüşü diqqətə almaqdan keçər, Bunları heçə sayaraq birlik sağlamayacaq.

Çağdaşlıq iddaasında olub da, stalinisti və despot davranmaq ne qədər bir birinə uyar?!

Özümüzü bir ciddi müxatəb olaraq bölgənin siyasət sehnesinde, söz sahibi mövqiyinə gətirə bilərik, amma ixtilaflarımızın səbəbi olan bu amillərdən qurtulduğumuz zaman, bu olay həyata keçəcəkdir.

Milli hərəkatda var olan zengin şüur ve insani qaynağa dayanaraq, bir birimizi təhəmmül edərək, sürün sürün ardından süründüyümüz bu arzuya nail ola bilerik.  Bölgemizdə siyasi gedişat'ı görürük, qarşı günlərdə hər hansı bir ehtimali dəyişikliye nə qədər hazırlıqlıyıq? Ne qədər varlığımızı və ağırlığımızı bölgədə göstərmişik? bu durumda bizi müxatəb alan olar mı? Yoxsa bu dəfə də Azərbaycan qurbanlıq olacaq?!

Bəlkə də, Tunus da, Libiya da ve Suriyə də olduğu kimi, başqalarının bizi bir araya gətirməsini gözləməklə, ulu millətimizin qürurunu əlaltı və başqalarının oyuncağı edib, əzmək istəyirik?!

Təqdir bizdədir..