صفر قهرمانیان یا صفرخان از زنداني سياسي مشهور آذربايجاني در زمان حكومت پهلوي است. وی در زمان آزادی‌اش طولانی‌ترین زندان سیاسی را در تاریخ آذربايجان - به مدت ۳۲ سال - تحمل کرده بود. صفر قهرمانیان در سال 1300 در روستای شيشوان از توابع عجب شير، در خانواده‌ای کشاورز به دنیا آمد.او در سال1321، آغاز به مبارزهٔ علنی علیه فئودال‌ها کرد. پس از آن به فرقه دموكرات آذربايجان پيوست .
پس از شکست فرقه، به عراق گریخت. در نیمهٔ دوم فروردین1326 در عراق بازداشت شد و تا اواخر1327را در زندان‌های عراق زندانی بود. پس از آزادی به ایران بازگشت. در اسفند ماه همان سال، در یکی از روستاهای ارومیه بازداشت شد.دادگاه نظامي ابتدا او را به اعدام و سپس با یک درجه تخفیف به حبس ابدد محکوم کرد. او در جریانات انقلاب 1357، در آبان ماه آن سال همراه سایر زندانیان سیاسی آزاد شد
