خبرگزاری رویترز به نقل از شاهدان عینی گزارش داد که شامگاه روز شنبه دو خمپاره به یکی از ساختمانهای حزب بعث در دمشق پایتخت سوریه اصابت کرد. این نخستین حمله مسلحانه به ساختمانی دولتی در داخل دمشق از زمان آغاز اعتراضهای سوریه است.
در همین حال بشار اسد رئیسجمهور سوریه در گفتوگو با روزنامه بریتانیایی ساندی تایمز وعده داد که در صورت هرگونه حمله نظامی به کشورش، خود شخصاً حواهد جنگید و تا پای مرگ مقاومت خواهد کرد. او همچنین تأکید کرد که در برابر فشارهای بینالمللی کوتاه نخواهد آمد.
فشارها بر بشار اسد به منظور متوقف کردن سرکوب اعتراض ها در سوریه رو به افزایش است. اعتراضها در سوریه بیش هشت ماه پیش با خواست پایان دادن به چهار دهه حکومت خانواده اسد آغاز شد. به گزارش سازمان ملل متحد، تا کنون بیش از سه هزار و ۵۰۰ نفر از معترضان در جریان سرکوب اعتراض ها کشته شدهاند.
بر پایه فیلمی ویدیوئی که روزنامه ساندی تایمز در سایت خود قرار داده، بشار اسد در پاسخ به این سؤال که آیا عقیده ندارد نیروهایش بیش از اندازه خشونت با مردم برخورد میکنند؟ گفت: «خطاهایی روی داده است اما این خطاها فردی بود و حکومت مرتکب اشتباهی نشده است.»
مقامهای سوری میگویند که در حال مبارزه با گروههای مسلح تروریست هستند. این روایت را اما معترضان رد کرده و آن را بهانهای برای سرکوب اعتراضهای مسالمتآمیز میدانند.
رئیسجمهور سوریه در گفتوگو با ساندیتایمز همچنین گفته است که انتخابات پارلمانی فوریه یا مارس آینده برگزار خواهد شد و پارلمان جدید، قانون اساسی جدید را که شامل بندهایی برای اجرای انتخابات ریاست جمهوری میشود، وضع خواهد کرد.
با آغاز اعتراضها در سوریه، بشار اسد وعده اصلاحات داد. اصلاح قانون اساسی و برگزاری انتخابات رقابتی ریاست جمهوری، از جمله این وعدههاست.
بشار اسد تأکید کرد که معترضان میتوانند در انتخابات شرکت کنند و این صندوق رأی است که مشخص میکند چه کسی رئیسجمهور خواهد بود.
او بار دیگر تأکید کرد که هرگونه دخالت نظامی در سوریه، منطقه گرفتار بحران خواهد کرد و گفت: «اگر منطقی، عاقل و واقعگرا باشند، دست به چنین اقدامی نخواهند زد، زیرا نتایج وخیمی در چی خواهد داشت. دخالت نظامی ثابت منطقه را برهم خواهد زد و همه کشورها آسیب خواهند دید.»
بشار اسد در ادامه گفت: «تنها راه پایان بحران در سوریه، مبارزه با گروه های مسلح تروریست، جلوگیری از ورود اسلحه از کشورهای همسایه، جلوگیری از خرابگاری و اعمال قانون است.»
بشار اسد همچنین ادامه داد که مانع از ادامه عملیات جداشدگان از ارتش سوریه خواهد شد.
جداشدگان از ارتش دولتی با تشکیل گروهی با نام «ارتش آزاد سوریه»، وظیفه خود را حمایت از اعتراضهای مسالمتآمیز اعلام کرده است. ارتش آزاد سوریه هفته گذشته در عملیاتی پایگاه اطلاعات نیروهای هوایی ارتش دولتی سوریه را در منطقه حرستا واقع در همه دمشق منهدم کرد.
درخواست ۱۸ تعدیل در طرح اتحادیه عرب
سخنان بشار اسد، تنها چند ساعت پیش از پایان ضرب الاجل سه روزه اتحادیه عرب برای پذیرش طرح ارائه شده به دولت سوریه ایراد شده است.
وزرای امور خارجه کشورهای عضو اتحادیه عرب در نشست چهارشنبه گذشته خود طرحی را تسلیم مقام های سوریه کردند که هدف از آن، حمایت از غیر نظامیان در این کشور اعلام است. بر این پایه از دولت سوریه خواسته شده با ورود ناظران حقوقی، نظامی و رسانه ای به این کشور موافقت کند. وظیفه این ناظران زیر نظر گرفتن پایبندی سوریه به طرحی که اتحادیه عرب پیشتر ارائه داده بود تعریف شده است.
اتحادیه عرب طرحی برای پایان دادن به بحران سوریه اراده داده بود که دولت این کشور دوم نوامبر با جرای آن موافقت کرد. برپایه این طرح دولت سوریه متعهد شد که به سرکوب نظامی معترضان فورا پایان دهد و همه بازداشتشدگان در جریان نا آرامیها را آزاد کند. در مقابل اتحادیه عرب تعهد کرده که میزبان گفتوگو میان دولت و اپوزیسیون سوریه باشد.
دولت سوریه میگوید که به اجرای طرح پایبند بوده اما معترضان و همچین مقامهای عرب میگویند که از زمان پذیرش این طرح توسط دمشق، دهها تن از معترضان غیرنظامی توسط نیروهای امنیتی و ارتش کشته شدهاند.
تنها در روز شنبه در تحولات میدانی، بنا بر اعلام دیدهبان حقوق بشر سوریه، دست کم ۲۵ نفر دیگر از معترضان به دست نیروهای امنیتی در مناطق مختلف کشته شدند.
دولت سوریه تا کنون از امضای طرح اتحادیه عرب امتناع کرده و خواستار ۱۸ تعدیل در آن شده است. تعدیلهایی که جزئیات آن به طور رسمی اعلام نشده. اما برخی شخصیتهای اپوزیسیون سوریه میگویند در صورت اعمال این تعدیلها، طرح اتحادیه عرب، بیمعنی میشود.
در این زمینه خالد الهباس، مشاور دبیرکل اتحادیه عرب، در کنفرانسی خبری در قاهره گفته است که چنانچه دولت سوریه طرح پیشنهادی را نپذیرد، کشورهای عربی موضعی قاطع خواهند گرفت.
او در این باره اظهار داشت: «موضع کشورهای عربی شدیدتر خواهد شد. فشار بر نظام سوریه افزایش خواهد یافت. ممکن است اجرای بندهای دیگری طرح اتحادیه عرب آغاز شود. وزیر امور خارجه قطر که مسئول کمیته عربی ویژه پیگیری اوضاع سوریه است اشاره کرده بود که تلاشهای دیپلماتیک به پایان خود نزدیک میشود. به نظرم نباید درگیر تعدیلهای متقابل شویم. موضع اتحادیه عرب قاطع خوهد بود.»
بیانیه پایانی نشست وزرای امور خارجه کشورهای عضو اتحادیه عرب تأکید کرده است در صورتی که دولت سوریه به اجرای طرح پایبند نباشد، تحریمهای سیاسی و اقتصادی در انتظار این دولت خواهد بود.
آمادهباش ارتش سوریه در مرز با ترکیه
از سویی، برخی روزنامههای ترکیه از جمله ملیت و رادیکال از وجود طرحهایی برای ایجاد منطقهای پرواز ممنوع یا منطقهای حفاظت شده در سوریه در صورت ادامه کشتارها در سوریه خبر دادند. گرچه احمد داوود اغلو وزیر امور خارجه ترکیه پیشتر گفته بود هر گونه اقدام نظامی تنها با موافقت شورای امنیت سازمان ملل متحد صورت خواهد گرفت.
ترکیه به هزاران آواره سوری که به دلیل عملیات نظامی ارتش کشورشان فرار کردهاند، در خاک خود پناه داده است، این کشور همچنین دمشق را تهدید به اعمال تهدیدهایی علیه دمشق کرده است.
لحن تهدیدآمیز آنکارا علیه دمشق پس از آن شدیدتر شد که هفته گذشته شماری از هوداران بشار اسد به سفارتخانه ترکیه در دمشق و کنسولگری های این کشور در لاذقیه و حلب حمله کرده و پرچم این کشور را به آتش کشیدند.
ترکیه خود را با اتحادیه عرب در اعمال فشار بر بشار اسد هماهنگ کرده و وزیر امور خارجه این کشور چهارشنبه گذشته با خضور در رباط پایتخت مراکش، با وزرای امور خارجه کشورهای عضو این اتحادیه در این باره رایزنی کرد.
در همین حال محمد ضرار جمو رئیس دایره امور پناهندگان عرب که مقر آن دمشق است، در گفتوگو با برخی شبکههای خبری عربی از جمله الحره و العربیه، از آمادهباش ارتش سوریه در مرز با ترکیه خبر داده است.
او در این باره گفت: «برپایه اطلاعات ویژهای که دارم، ارتش سوریه در مرز با ترکیه مستقر شده و منطقهای نظامی به طول 25 کیلومتر تشکیل داده است. جز با مجوز نظامی هم نمیتوان در این منطقه رفت و آمد کرد. سه هدف ترکها اینگونه با شکست موجه میشود: نخست؛ ایجاد منطقه پرواز ممنوع، دوم؛ قاچاق اسلحه به سوریه. سوم، قاچاق سوخت به ترکیه به منظور ضربه زدن به اقتصاد سوریه.»
وزیر دفاع اسرائیل: اسد به مرحله بیبازگشت رسیده است
در این میان ایهود باراک، وزیر دفاع اسرائیل، روز شبنه در سخنانی در توصیف بشار اسد، رئیسجمهور سوریه، گفت که او «به نقطهای بیبازگشت» رسیده است.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، ایهود باراک که در نشست امور دفاعی در کانادا حاضر شده بود، گفت که بشار اسد با عبور از مرز بیبازگشت، مشروعیت و صلاحیت خود را برای همیشه از دست داده است.
وزیر دفاع اسرائیل، در ادامه سرنوشت بشار اسد را مشابه معمر قذافی و صدام حسین، رهبران پیشین لیبی و عراق، پیشبینی کرد.
باراک اظهار داشت که ساختار قدرت در سوریه در حال فروپاشی است و اسد مدتی طولانی در قدرت نخواهد بود. او ابراز عقیده کرد که سرنگونی نظام اسد گروههای حزبالله لبنان و حماس فلسیطن را تضعیف خواهد کرد.