تک توران : همزمان با به قدرت رسیدن سلسله پهلوی در ایران سیاستهای منحوس آنتی تورک و یکسانساز با پشتوانه قوانین دولتی و آسیمیله نمودن ملت تورک به طور سیستماتیک در ایران به اجرا گذاشته شده است و هم اینک نیز با گذشت نزدیک به 90 سال تورکهای آذربایجانی از تحصیل و سواد آموزی به زبان ملی- مادری خود محروم میباشند.
برآیند این شیوه
ی مملکت داری حکایت از یکسانسازی فرهنگی و اِعمال تبعیضهای اقتصادی، سیاسی و
فرهنگی علیه ملل غیر فارس ساکن در ایران از طرف قوم قلیل غالب و رسمی دارد که عکسالعملهای
طبقات الیت و روشنفکر جامعه در وهلۀ اول، و عصیان قاطبۀ مردم در مراحل بعدی بر آن
مترتب میباشد.
در حال حاضر
گفتمان حرکت ملی آذربایجان و فعالین آن برای مقابه با سیاستهای یکسانساز دولتی بر
مبنای آگاهی بخشی و بازسازی معنای از دست رفته زندگی انسان آذربایجانی تدوین و
تبیین می شود که هر روزه مورد ستم ،
تبعیض،تعدي و انكار قرار می گیرد .
با توجه به مهد
نهادهای اجتماعی بودنِ آذربایجان در طول تاریخ، سردمداران این قبیل مبارزات،
عمدتاً از اهل علم و قلم بودهاند.
در حال حاضر نیز
این طبقه از جامعه آذربایجانی، در صف اول حرکت هویتطلبی تورکی ایستادهاند. کما
اینکه اکثریت محبوسین معترض آذربایجانی از قشر مزبور هستند.
روند بازداشت
فعالین مدنی و فرهنگی تورک، آنچنان سراسیمه و با دستپاچگی همراه است که حتی مقررات
فعلی داخلی نیز نادیده انگاشته میشود. مثل دستگیری دانشجویان فعال فرهنگی در داخل
محیط دانشگاه یا بازداشت بدون حکم فعالان مدنی.
ابراهیم رشیدی (
ساوالان) شاعر، روزنامه نگار و فعال حقوق بشر، روزبه سعادتی، محمد احدی ، مهرداد
کرمی، افشین شهبازی دانشجویان دانشگاه تبریز و همگی از مدرسین زبان تورکی
آذربایجانی، ناصر دراز شمشیر فعال ملی- مدنی و دانش آموخته علوم سیاسی از دانشگاه
دولتی باکو همگی از فعالین جنبش ملی آذربایجان هستند که از ماهها قبل به دلایل
نامعلوم در بازداشتگاههای اداره اطلاعات در تبریز و اردبیل به سر برده اند و
مسئولان امنیتی ذریربط تا به حال از پاسخگویی
نسبت به دلایل دستگیری و اتهامات ایشان طفره رفته اند.
سالار طوری و
وحید حبیب چشمه نیز همزمان با روز جهانی زبان مادری دوم اسفند امسال در تبریز
بازداشت شده بودند و هم اینک در زندان تبریز به سر میبرند.
با توجه به اینکه
جامعۀ مورد خطاب فعالین مدنی آذربایجانی، عمدتاً ملت تورک آذربایجان و با اهداف
روشنگرانه میباشد، چنین فعالیتهائی در تمامی جوامع دموکراتیک ، مجاز و مقبول
شناخته میشود. از آنجائیکه قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در فحوای خود چنین
فعالیتهایی را در چهارچوب خود مجاز میشمارد، لذا اقدامات بازدارنده و سلبی از سوی
دستگاههای اطلاعاتی و امنیتی، غیرموجه میباشد.
ما امضاء کنندگان
این بیانیه، ضمن یادآوری مجدد حقوق شهروندی بازداشتشدگان اخیر از جامعه
فرهنگی-مدنی آذربایجانی، و فرصت دانستن فعالیتهای ایشان در مقابل تهدید عنوان کردن
آنها، از حاکمیت جمهوری اسلامی ایران خواستاریم تا بدون برچسب زدنهای ناروا،
سیاستهای خود را تعدیل کرده، به جای زندان و سلولهای انفرادی، پاسخگوی مطالبات به
حق ملتی باشد که سالهاست آثار و علایم تبعیضات اقتصادی، فرهنگی و سیاسی را در همه
جوانب زندگی خود احساس می نمایند و از ابتدایی ترین و طبیعی ترین حقوق بشری خود که
همانا تحصیل و اموزش به زبان مادری خود است محروم میباشد.
ملت تورک
آذربایجان نسبت به سرنوشت فرزندان خود نگران است و ضمن اتخاذ مواضع صبورانه، ولی
نعمت بودن خود را به مدعیان خدمت به مردم تذکر میدهد.
ملت تورک
آذربایجان احیاء حقوق فوت شدۀ خود را حق مسلم خویش میداند و در این راستا کلیه
فعالیتهای متعارف را ستایش و اقدامات مانع تراشانه را سرزنش و نکوهش مینماید.
اینجانبان امضا
کنندگان این بیانیه ضمن بیاساس خواندن دغدغهها و نگرانیهای امنیتی مسئولان ذیربط
از قِبَل فعالین مدنی آذربایجانی، خواهان آزادی بدون قید و شرط همه فعالین
فرهنگی-مدنی آذربایجانی که در راستای
استیفای حقوق ملی ملت تورک تلاش کرده اند میباشیم.
اسامی امضا
کنندگان:
عباس لسانی - -
اکبر آزاد -محرم کامرانی- تقی سلحشور -جلیل غنیلو - رضا عباسی - جمشید زارعی صفیه
قره باغی - موسی موسوی - تئلناز نعمتی، داود خداکرمی - ایواز بیات –آیت مهر علی
بیگلو-صالح ملاعباسی- احمد فتحی زاده- علی عزیزی- مرتضی محمدی- حسین جعفرپور- سجاد
عبدی - بابک رضایی- جلال صالح پور - رسول
پور زمانی- نعیم احمدی- علی طهماسبی- علی اسکندری- حسن رضایی- مریم بهشتی- کیان
پیغامی- حافظ سردارپور- سیامک میرزایی- حسن بالایی- کیومرث اسلامی- نادر عزیزی- مهدی
زینالی- حسن کوهی- جعفر آقامحمدی- محمد اسکندرزاده-جواد فتحی نادارلی-خسرو سیدی
نادارلی- بهنام شیخی-یوسف نقدی زاده-پرویز لیمویی- حسن قنبری-سجاد ستاریان
نادارلی- اکبر پاشایی – مهدی قره داغی- مریم جباری جعفر شهبازی- حمید جباری- -
نصرالله ولی زاده- علی خان حضرتی- متانت پاآهو- سیف الله مرادپور - مجید نقی زاده-
اسرافیل فتح الله زاده-کرم استادی- سعید فائزپور- سیروس حسین زاده –محمد عباس
پور-حامد ولی نژاد- مصطفی شیخ پور-ولی ابراهیمی- جبرائیل سلیمانی- میثم آزادی-یحیی
اسدی- شهرام رادمهر- عباس نویی- سجاد نعمتیان- مهدی بالاگیر- وحید آیین زاده- هادی
مهدی پور- حسین اسدی- امیر اسدزاده- عبدالله صدوقی- آیدین فرجی - ابراهیم نوری-
ناهید ابراهیمی- سئودا خلدی- عزیز صالح زاده- ولی خانی- نظام غلامی- مهدی حقی-
جلال کودریلو - عزت قلی زاده- سجاد سروناز- یاسر احمد پور- محمد سعید افضلی-
علیرضا چنگیزی- غفار ابراهیمی- رمضان کریم زاده- زهرا عابدینی- ارسلان محب زاده-
علی فیضی پور - مینا اجللی - علی رشیدی- مهدی اصولی- بهزاد عبدی- شهریار حبیبی فر-
هادی حمیدی شفیق- غلام جباری- محمد علیزاده -محمد حسین زاده- بهنام شیرین کام-
نگار محمد پور- رضا منصوریان- مرتضی دوست علینژاد- محمد عبدالمحمدزاده- هوار
عبادی- رضا نادری افشار - محبوب خداد - شهریار شقاقی- بهرام فرجی - اکبر جهانگیری-
علی جباری- وحید امین- پرویز حمیدی شفیق- ملیحه قربانی- جعفر نوری- طاها کرمانی-
ابوالفضل امینی- ولی الله ظهرابی- علی صادقی- حسین ماهری- پینار فرج زاده- عارف
تابع- جواد روحی نژاد- سجاد جوادی- وحید آقامراد- مصطفی عوض پور- مصطفی ویسی- عسگر
اکبرزاده- مینا اکبری -میکائیل حسنی- رضا آذربار- سعید خیری - پوریا صفاری-
میناوند حسین علی- هادی اکبری- بهمن نصیرزاده- نادر محرمی- سکینه فلاحتی- علی
قاسمی- یوسف رحیمی- محمد علی پورمرادی- غلامرضا رضایی- پریا خلیل زاده- علی مهدوی-
محمد رضا امانی - موسی پریزاد- خدیجه کهوران- آیسان آب- علی منافی آذر- سولماز
شکری- ارسلان جعفروند- رضا حقی- جلال رشیدی- بابک شریفی- وحید موسوی- آیدین ذاکری-
حامد فرزانه خلیفلو -یوسف سلحشور- فرزاد بهرامی مقدم- میلاد آقا محمدی- داود عبدی
- علی خانی- فرنوش توحیدی- علی عبدی- محسن سلمانی- فردین پاشانژاد - غلامرضا قرنی-
سونا فرج زاده- عبدالرضا آقاسی- منصور سیفی- فتح الله محمدپور - میثم نوروزی- صغرا
قلی زاده- فیروز عبدی- لطیف حسنی- حسن کریم زاده- حجت اسکندری- رسول کریم زاده -
عسگر کریم زاده- سیامک سیفی- حسن قنبری- اسماعیل اسماعیلی- سهیلا علیپور- یاسر
باقری- بهاره نهادی- ناصر علیرضایی- جواد حسین زاده- احمد جدی- محمد پورعلی- بهروز
رضایی-محمد خطیبی- بلال جوانی- یاشار کریمی- حمید حقی- جواد کارگر- مسعود خجسته -
اسماعیل جوادی- اکبر بهرام زاده- عسگر عباسی- حسین امانی - یاسر ارتشی- خلیل
رضایی- اسفندیار اکبری- علی پناهی-بهروز قره داغی- اکبر نجاتی- فرزاد کاظمی- حسن
شاهدی- محمد رضا عوض پور- جواد زارعی- حسن کریمی - وحید فرشی- ساسان نقی زاده-
مهدی حمیدی شفیق- سمیرا وهابیان- بهبود قلی زاده- فاطمه حمیدی کندول- حسین هرگلی-
ایلهان اسدزاده- قدرت الله یوسفی- مرتضی آقاسی- حسین صدوقی- علی سیرناک- آرمان
تیزویر- مرتضی عوض پور- حسین نقی پور- احد عظیمی- مسعود حسین زاده - محمد امیری-
علی ایمانی- - عسگر نادری- یعقوب رمضانی- محمد علی مرادی- داود شیری- رسول رضوی
-محمد تاجدهی- مرتضی جعفرپور- رامین عباسی- هدایت ذاکر- فرزاد مهدوی- حجت
مختارزاده- رجب مهدوی- بهزاد کاظمی- سعید ارمغان- احد کاظم زاده- سالار جعفری-
صدرا آقاسی- مهدی مهدی پور - فرزین مکاریان- سهیل غلامعلی زاده- صمد لادوند - سعید
عباسیان- رحیم میرزایی- سعید فرشی- اکبر افکاری- رحمان گوهری- فردوس چاپاری- مهدی
ماهری- رامین مهدی فر- مهدی ابراهیم زاده- مهدی محمد زاده- جعفر اکبرزاده- شکرالله
قهرمانی- سالار محرم زاده- محمد حقی- احمد علیزاده- نادر محمودی- مهدی خالدی- سهیل
شاطری- محمد سرافراز- محمد رسول زاده- محمد رهبری- بهزاد قرا ملکی- سجاد شایان فر-
عبدالله جواد پور- علی پاکباز- جاوید نظمی- بابک بقایی- عارف عزتی- رضا جوادپور-
محرم حسین زاده- محمد آذری- کریم محمدزاده- رضا ابری- محمد رشیدی- هادی اکبری-
موسی سیفی- بهنام نورمحمدی - رضا جعفری- علی کریمی- جواد سروناز- احمد آقایی- بهار
احمد- جواد حسن پور- محمد اسکندر زاده - نیّر آهنکوب- محمد بافنده- آیدین باقر
زاد- ابراهیم عطا زاده- ناصر پاکپور- آیت خیرجو- رحیم غلامی- حمیده رحیمی- سولماز
حبابی- آیدین حسینی- بهروز عبدی- مسعود حسین زاده- بهزاد خدادی- فرج نوری- محمد راهور-
حمید رمضانی- وحید راستگو- میکائیل فرخی - صابر جهانی- وحید صدیقی – اکبر صادقیان-
آیدین سلیمی- یاشار سلیمی- مهدی حیدری- فرشادمحمدی- علی ناصری-سولماز جمالی- صیاد
محمدی- محمد پورشادلو- شاهین حسنی- یوسف قصابی- قاسم سربازی - آیت شجاع وند- حسین
علی محمدی- حمید طاهری- محمد محمودی- سیامک ایرانی - حمید منافی نادارلی- پیمان
قربان زاده- مرتضی مرادپور- هادی ممی پور- جلیل علمدار میلانی- هانیه عبدی- آیت
مهرعلی بیگلو- کیانوش توحیدی- امیر مرادی-جابر مهرعلی بیگلو- محمد ولیلو- حسن پیش
دست- مهدی عباسی- کریم میرزایی- سعید علی کرمی- یعقوب کریمی- سمیه صمدی- محمود
فضلی- حبیب عندلیبی- محمد بورند- حسین نقی لو- علیرضا حمیدی شفیق- یونس سلیمانی-
اباست کریم زاده - بابک کیومرثی- عادل بوقجه چی - علی رضایی- هادی مولوی- بابک
حسین مقدم- الله وردی قربانی-جبار دانشور- عسگر صدوقی- محمد خداوردی- قادر نوروزی-
جواد رجب زاده- محمد آخوندی- مهدی اعظمی- مهدی قیاسی- محمد عباسی- جبرائیل فرخی-
یدالله دشتی- شهرام شوقی- علی هدایتی- میلاد ملتی- رامین رضایی- یاور قهرنیا- وحید
نیرومند- وحید صفری- رزاق قدیری- علی عباسی- داود نوروزی- هادی امین پور- رضا نهاوندی-
امیرخان بهاری- آرش جعفری- یاشار نجفی- آرمان محمود زاده- سینا بلوری- رحیم
فرزانه- فرزاد سلطانی- یاشار رنجبر- توحید احمدی- غلام رضا حدادی- اکبر ابولزاده-
احمد ویسی- یاسر کریم زاده- رضا اشجع - کیاوش توحیدی- وحید فائزپور- میلاد کوزه-
کاووس ناصری- نیما کارجویان- سعید سلطانی- هاجر مجی- هاشم فعال مغانلو- سیاوش حبیب
زاده- محرم خورشا- اکبر قنبرزاده- مرتضی خلقی- فرید جودی- یاسر جعفرزاده - شیرزاد
حاجیلو بهنام سلطان بیگی - ابراهیم فاتح پور-حسین ولیزادهکریم یکان کهریزی - جواد خانعلیلو- افشین نمازی- فرشاد حسین لو- رضا شوکتی- رضا محمدزادگان-
عسگر باقرزاده- صابر صفری- بهروز جعفرزاده
- سعید پورجعفر - وحید عباسزاده - نعمت حاجیلو - سلمان عراقی - سالار عراقی - حجت
عراقی - پیام علم قلیلو- اکبر عبدالهی -
اسلام علی اکبرلو - مصطفی اوروجقلیلو-
محرم قادری - عسگر نوری - کرم دودانی - مهندس محمد عباسپور - محمد بهنام فر
- اکبر نعیمی - مصطفی جباری - الله وردی اباذری - رسول حاجیلو - عباس نعیمی - رسول
فهیمی- علی اویسی - اکبر رزمی - ولی رضایی - علی خنجر خانی - علی رضا نجفی - حسن
طالب زاده - حسین اباذری - حسین رنجبر
- رضا علیزاده - حسین عزتی - جواد کارگر - بهزاد حاجیلو - داوود اکبری- عباس علیلو - اکبر صادقی - مهرداد ذاللو- حسین باقرزاده - جلیل نادر علی - مهدی صفدری -
محمد ابراهیمی - عباس حاجیلو -
ابراهیم حاجیلو- احمد موسوی - ناصر رستملو- غنی غنی زاده - رضا زرخانی -
فرشید حسین نژاد فرهاد هادوی
- محمد مددلو - صابر نصیری -
وحید زمانی - سعید محمودی- محبوب زینال نژاد - عبدا... شفاهی مهدی شفاهی
- محمد بی غم - حامد حسین پور