۱۳۹۱ آبان ۱۴, یکشنبه

گزارش ماهانه انجمن دفاع از زندانیان سیاسی آذربایجانی در ایران(آداپ) - اکتبر ۲۰۱۲


تك توران : نقض سیستماتیک حقوق بشری آذربایجانیها در ایران در ماه اکتبر ۲۰۱۲ نیز همچون ماههای گذشته ادامه داشت.
چندین فعال مدنی به زندان محکوم شدند و زندانیان سیاسی در این ماه نیز از حقوق اولیه خود به عنوان یک زندانی محروم بودند و تحت فشارهای مختلف فیزیکی و روحی قرار گرفتند. فشار بر فعالین دانشجویی آذربایجان در این ماه با ممانعت آنها از ادامه تحصیل ادامه یافت. از سویی دیگر بر اثر بی توجهی مقامات حکومتی به مسئله زلزله زدگان کماکان هزاران نفر شب های سرد آذربایجان را در چادرهای خود به روز می کنند.

وضعیت زندانیان سیاسی

سعید متین پور، فعال حقوق بشر و روزنامه نگار آذربایجانی اهل زنجان علیرغم گذراندن بیش از چهار سال از دوران محکومیت هشت ساله اش همچنان بدون برخورداری از هرگونه مرخصی در زندان اوین تهران بسر می برد. در هفته های گذشته علیرغم اینکه که متین پور درخواست آزادی مشروط و مرخصی اش  را به دفتر دادستانتهران داده است، پاسخی دریافت نکرده است. متین پور که براي بار اول به مجازات حبس محكوم شده و نصف مجازات اش را گذرانده است طبق قوانین قضایی ایران می تواند از آزادی مشروط استفاده کرده و آزاد شود.
در این میان سلامتی و شرایط بد جسمی او در زندان و محرومیت وی از حق مرخصی خارج از زندان جهت ملاقات پزشک متخصص همواره عامل نگرانی خانواده متین پور و سازمانهای حقوق بشری در خصوص سلامتی وی شده است. متین پور در دوران ۹ ماهحبس انفردای دچار ناراحتی های حاد در ناحیه ستون فقراتش شد و اکنون دردهای شدید کمر و گردن دارد که متاسفانه هنوز ادامه دارد.
مسئولین قضائی بطور مکرر درخواستهای مرخصی وی و خانواده اش جهت درمان در خارج از زندان را بی پاسخ گذاشته اند.  یکبار هم که می خواستند او را با پابند بهبیمارستان منتقل کنند سعید به استفاده از پابند اعتراض کرده  و مسئولین زندان هم از انتقال او امتناع کردند.
سعید متین پور فعال حقوق بشر و روزنامه نگار آذربایجانی است که در ۴ خرداد ۸۶بازداشت شده بود. وی پس از تحمل ۹ ماه بازجویی تحت شکنجه جسمی در بند ۲۰۹زندان اوین از سوی شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران محاکمه و در جریان پرونده ای که مربوط به حضور عده ای از شخصیتهای آذربایجانی در کنفرانسی حقوق بشری در کشور ترکیه سرهم بندی شده بود، به هشت سال حبس تعزیری محکوم گردیده است.

اتهام متین پور همکاری با دول خارجی متخاصم و تبلیغ علیه نظام عنوان شده است اما مدافعان حقوق بشر در آذربایجان اتهامات وارده به متین پور را بی اساس دانسته و تصریح می کنند که متین پور به دلیل فعالیت هایش در عرصه روزنامه نگاری و دفاع از حقوق بشر مورد خشم حکومت ایران قرار گرفته است.
سازمانهای بین المللی حقوق بشر از جمله عفو بین الملل و گزارشگران بدون مرز طی بیانیه های متعدد متین پور را زندانی عقیده و وجدان نامیده و خواهان آزادی بی قید و شرط وی شده اند.
فردین مرادپور، ۲۱ ساله، زندانی سیاسی و فعال حقوق مدنی آذربایجانی که از تاریخ ۲۶ خرداد ۱۳۸۹ در حال گذراندن دوران حبس شش ساله خود در زندان تبریز می باشد، مورد آزار و اذیت مسئولین زندان قرار گرفته و در شرایط سختی بسر می برد. مرادپور از تاریخ ۱۱ تا ۲۵  مهر ۱۳۹۱ بمدت دو هفته در اعتراض به ضرب و شتم اش از طرف مسئولان زندان و نگهداری اش در بند معتادان دست به اعتصاب غذا زده بود. مسئولان زندان او را به بهانه توهین به "شهید مهدی باکری" از فرماندهان آذربایجانی جانباخته در جنگ ایران و عراق مورد ضرب و شتم قرار داده بودند. مرادپور نسبت به ضرب و شتم اش شکایت نامه ای بر علیه مسئولین زندانی به مراجعه قضائی ارائه داده است.
در ادامه اعمال فشارها و آزار و اذیت، فردین مرادپور روز یکشنبه ۷  ام آبان ۱٣۹۱ به اتهام توهین به رهبری به همراه وحید راستگو دیگر زندانی سیاسی آذربایجانی در زندان تبریز به بازپرسی شعبه ۱۱ دادگاه عمومی تبریز انتقال یافته و در آنجا تفهیم اتهام شده اند.
نیروهای امنیتی و انتظامی ایران  در  ۱ خرداد ۸۸ در سومین سالگرد تظاهرات خرداد ۱۳۸۵ شهرهای آذربایجان، زمانی که عده ای از شرکت کنندگان در مراسم راهپیمایی خانوادگی با در دست داشتن پلاکاردهایی حول مطالبات فرهنگی و زبانی آذربایجان  اقدام به سر دادن شعار می کرده اند با تیراندازی و پرتاب گاز اشک آور به سوی آنها حمله برده و عده ای را بازداشت کرده بودند.
بدنبال تیراندازی مامورین فردین مرادپور ۱۸ ساله در اثر اصابت گلوله ماموران و ترکیدن ترقه موجود در جیبش مجروح و دچار خونریزی شدید شده بود. ماموران امنیتی پس از اصابت گلوله به این نوجوان سعی داشته اند تا مانع انتقال او به بیمارستان شوند اما با حضور پدر مرادپور در محل حادثه،  وی به بیمارستان منتقل شده بود. پس از آن مامورین اداره اطلاعات تبریز پدر، مادر و برادر وی را دستگیر و با استناد به تهیه ترقه دست ساز تفریحی توسط فردین مرادپور، اتهام تهیه مواد منفجره را به این خانواده آذربایجانی نسبت داده و قاضی پرونده بر اساس این اتهامات اقدام به صدور احکام شش سال حبس برای فردین و سه سال حبس تعزیری برای برادر وی مرتضی مرادپور نموده بود.

محکومیت

افسانه توقیر، وحید حبیب چشمه ، وحید راستگو و محمد اسکندرزاده چهار تن از فعالین حقوق ملی و مدنی آذربایجانی از طرف شعبه اول دادگاه انقلاب تبریز هر یک به یکسال حبس تعزیری محکوم شدند. "فعالیت تبلیغی علیه نظام جمهوری اسلامی، مشارکت در اجتماع و تبانی برای ارتکاب جرم علیه امنیت کشور و توهین به رهبری" از جمله اتهاماتی است که دادگاه انقلاب فعالین مدنی نامبرده را با آنها متهم ساخته و حکم فوق را صادر کرده است.
دادگاه نامبردگان بتاریخ ۱۰ ام مهر ۱۳۹۱ با حضور وکلایشان جعفر افشارنیا و علی عباس زاده و خانم فاطمه ستاری برگزار شده بود.
این فعالین آذربایجانی به اتهام  انتشار نشريه ی "سوسما" توسط نیروهای امنیتی به ترتیب در ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۱ (محمد اسکندرزاده)، یکم خرداد (افسانه توقیر)، یکم تیرماه (وحید حبیب چشمه) و هفتم تيرماه (وحید راستگو) سال جاری دستگیر شده اند. البته خانم افسانه ی توقیر با قرار وثيقه ی 500 میليون ریالی پس از تحمل بیست و سه روز حبس آزاد شد اما سایر فعالین همچنان در حبس بوده و به اعتراض آنان نسبت به قرار بازداشت در دادگاه انقلاب رسیدگي نشده است.
در حکمی دیگر مسعود حسین‌زاده فعال حقوق مدنی آذربایجانی از طرف شعبه یک دادگاه انقلاب تبریز به اتهام تبلیغ علیه نظام و توهین به رهبری به ۱۸ ماه حبس تعزیری و ۶ ماه حبس تعلیقی محکوم شد. دادگاه حسین زاده ۲۰ مهرماه ۱٣۹۱ در شعبه ۱ دادگاه انقلاب تبریز بطور غیرعلنی و با عدم حضور وکیل مدافع اش به ریاست قاضی حملبر برگزار شده بود.
این فعال آذربایجانی ۱۹ تیر ماه سال جاری در مقابل منزل خود در تبریز توسط نیروهای امنیتی دستگیر شده و بعد از گذراندن بیش از دوماه بازداشت انفرادی در بازداشتگاه وزارت اطلاعات به زندان مزکزی تبریزی انتقال یافته بود. او کماکان در زندان تبریز بسر می برد. لازم به ذکر است که در طول مدتی که حسین زاده در بازداشتگاه وزارت اطلاعات بوده از حق ملاقات با وکیل و خانواده خود محروم بوده و از طرف بازجویان امنیتی در معرض شکنجه فیزیکی و روحی بوده است.
حمید منافی نادارلی و حسن قنبری دو تن دیگر از فعالین مدنی آذربایجانی هستند که از طرف شعبه نوزدهم دادگاه تجدید نظر استان آذربایجان شرقی به دو سال حبس تعلیقی محکوم شدند. بر اساس حکم صادره از سوی دادگاه تجدید نظر ِ فعالین سیاسی مذکور به اتهام اجتماع و تبانی برای ارتکاب جرم علیه امنیت کشور به تحمل دو سال حبس تعزیری محکوم شده اند که به مدت پنج سال به حالت تعلیق در آمده است.
منافی و قنبری در ۱۲ شهریور ۱۳۹۰ به اتهام هدایت معترضین به خشک شدن دریاچه ارومیه در تبریز بازداشت و پس از تحمل بیست روز بازداشت موقت در بازداشتگاه اداره اطلاعات تبریز به قید وثیقه از زندان آزاد شده بودند. پیشتر شعبه اول دادگاه انقلاب تبریز و به ریاست قاضی حملبر این دو فعال سیاسی آذربایجانی را به اتهام یاد شده بالا به تحمل دو سال حبس تعزیری که نیمی از آن به مدت پنج سال تعلیق در نظر گرفته شده , محکوم کرده بود.

بازداشت جهت اجرای حکم زندان

علی قهرمانی از فعالین سیاسی آذربایجانی حهت اجرای دوران محکومیت اش روانه زندان تبریز شده است.
قهرمانی در تابستان سال ۱۳۸۹ توسط نیروهای امنیتی در شهر علمدار گرگر (هادی شهر) بازداشت و به بازداشتگاه وزارت اطلاعات تبریز انتقال یافته بود.
نامبرده که در دوران بازداشت در معرض شکنجه  های جسمی و روحی قرار گرفته بود بعدا" در تاریخ ۱۴ آبان ۱۳۹۰ از طرف قاضی دولت آبادی، قاضی شعبه دوم دادگاه انقلاببه اتهام  عضویت در جمعیت های معارض کشور (گاموح) به چهار ماه حبس و به اتهام جاسوسی به یک سال حبس، جمعا به تحمل شانزده ماه حبس تعزیری  محکوم گردیده بود.

بازداشت و آزادی

روز جمعه ۶  مهر ۱٣۹۱ عباس لسانی، رحیم غلامی، عسگر اکبرزاده، سیامک میرزایی، حمید قربانی، کیانوش توحیدی و فریدون آقازاده (آتیللا آغااوغلو)؛ هفت تن از فعالین ملی و مدنی آذربایجانی که از شهرستانهای اردبیل، مغان، مشگین شهر (خیاو) و ماکو جهت شرکت در اولین سالگرد درگذشت مرحوم ابراهیم جعفرزاده، همسرش مینا کهربایی و فرزندش آیلا به شهر خوی رفته بودند قبل از آغاز مراسم توسط نیروهای امنیتی دستگیر شده و پس از بیست و چهار ساعت آزاد شدند.
در گزارشی که وزرات اطلاعات شهرستان خوی در خصوص این فعالین به دادگاه انقلاب ارائه داده بود از این فعالین بعنوان فعالین سرشناس "پان ترکیست" نامبرده شده بود که به بهانه شرکت در مراسم سالگرد ابراهیم جعفرزاده قصد برهم زدن امنیت ملی را دارند.سال گذشته نیز بیش از شصت فعال آذربایجانی در حین مراسم تشییع جنازه مرحوم جعفرزاده و همسرش در خوی دستگیر شده بودند.
ابراهیم جعفرزاده زندانی سیاسی سابق بود که پس از شرکت در تجمع روز جهانی زبان مادری در اسفند ۸۵ بازداشت و یکسال در زندان خوی به سر برده بود وی همچنین دبیر سابق سازمان غیر دولتی اورین خوی بود. مینا کهربایی همسر وی نیز از فعالان دانشجویی آذربایجانی در زنجان بود و در فاصله سالهای ۸۱ تا ۸۵ مدیر مسئولی نشریه دانشجویی شهریار و دبیری کانون شهریار دانشگاه آزاد اسلامی زنجان را بر عهده داشت.
جعفرزاده٬کهربایی و فرزندشان آیلا یکسال قبل بامداد ۴ مهر ۱۳۹۰ پس از شرکت در مراسم عروسی در شبستر، عازم خوی بودند که در حادثه رانندگی جان باختند.
در تبریز رضا جلیل پور (عبدل) از هواداران تیم فوتبال تراکتورسازی تبریز که روز ۲۹ مهر  ۱٣۹۱ بعد از بازی تیمهای فوتبال تراکتورسازی نبریز و استقلال تهرانبازداشت شده بود به قید ضمانت آزاد شده است. جلیل پور که پس از بیست و چهار ساعت بازداشت و بدنبال اعاده پروانه کسب از بازداشتگاه وزارت اطلاعات تبریز آزاد شده است در جریان ابراز شادی عمومی بمناسبت برد تیم تراکتورسازی درچهار راه آبرسان تبریز توسط نیروهای بسیجی بازداشت شده بود.
از آنجاکه بازیهای تیم فوتبال تراکتورسازی تبریز به محلی برای طرح مطالبات ملی آذربایجانیها تبدیل شده است، این امر موجب شده است که حکومت ایران هواداران تیم فوتبال را بازداشت و مورد آزار و اذیت قرار دهد.

محرومیت از تحصیل

طي سال هاي اخير فشارها بر فعالين دانشجويي آذربايجان تشديد يافته و از پیشرفت های فردی و اجتماعی آنان در زمینه های تحصیلی و شغلی ممانعت می شود.
برای دومین سال پیاپی "روح اله بیات" فعال دانشجویی دانشگاه زنجان علیرغم قبولی در آزمون کارشناسی ارشد از ادامه تحصیل محروم گشت.  این دانشجوی زنجانی جهت پیگیری و اطلاع از دلایل محرومیت خویش مکررا به سازمان سنجش مراجعه نموده اما مسئولین سازمان مذکور به وی اظهار داشته اند این ممنوعیت به درخواست اداره اطلاعات استان زنجان اعمال گردیده است و برای پیگیری بیشتر باید به آن اداره مراجعه نماید . این در حالیست که بیات در طول تابستان گذشته بارها به اداره اطلاعات زنجان فراخوانده شده و در مراجعه به اداره مذکور از تمامی فعالیت های دانشجویی خویش و دیگر فعالین هویت طلب دفاع نموده است که در نهایت مسئولین اطلاعاتی محرومیت قطعی وی ازتحصیل در مقطع فوق لیسانس را به وی اعلام نموده و ابراز داشته اند : "تا زمانی که شما در اندیشه حقوق آذربایجانی ها هستید و فعالیت های قومی می کنید در ایران حق ادامه تحصیل نخواهید داشت و مطمئن باشید از لحاظ شغلی نیز در ممنوعیت و محرومیت خواهید بود".

روح الله بیات که با معدل 16.83 جزو فارغ التحصیلان ممتاز رشته برق دانشگاه زنجان می باشد جهت بهره مندی از حق تحصیل و در دفاع از فعالیتهای خویش در دانشگاه همچنان از طریق نهادهای مربوطه پیگیر وضعیت تحصیلی خویش می باشد.
بیات از دانشجویان فعال دانشگاه زنجان می باشد که طی دوران تحصیل خود عضو کانون فرهنگی «اشراق» این دانشگاه بود که در زمینه های مربوط به تاریخ و ادبیات آذربایجان فعالیت می نمود. وی همچنین در نشریات «یولداش»،«سحر» و «چاپار» این دانشگاه مشارکت داشت.
در موردی دیگر از ادامه تحصیل ايرج موذن زاده خیاوی فعال حقوق مدنی و دانشجوي ترم سوم مقطع كارشناسي ارشد ممانعت شده است. موذن زاده كه در سال تحصيلي جديد با بسته شدن فایل آموزشی خود مواجه شده و مسئولان آموزشی دانشگاه وی برای بررسی مسئله او را به حراست دانشگاه ارجاع داده بودند، مقابل جویا شدن علت این امر از حراست كل دانشگاه آزاد به وی گفته اند که "این دستور مستقیم وزارت اطلاعات" بوده است.
ايرج موذن زاده فعال با سابقه جقوق ملی و مدنی آذربایجانی اهل خیاو (مشکین شهر)، دانشجوي مقطع كارشناسي ارشد رشته جامعه شناسي دانشگاه آزاد تبريز است. وی بارها به اداره اطلاعات شهرستان مشکین شهر خواسته شده و در مورد فعالیتهای خود مورد بازجویی قرار گرفته است.

تبعید زندانی

بنا به منابع حقوق بشری ایرانی، شاهرخ زمانی فعال کارگری زندانی که روز شنبه ۲۲مهرماه ۱۳۹۱ از زندان مرکزی تبریز خارج شده و به هم بندانش گفته شده بود به زندان ارسنجان منتقل می‌شود، به زندان رجایی شهر کرج منتقل گردیده است. این فعال کارگری روز سه‌شنبه ۲۵ مهرماه وارد بند ۴ سالن ۱۲ زندان رجایی شهر کرج گردید.
این دومین بار است که شاهرخ زمانی‌ بدون اینکه در حکم صادره برای وی محکومیتی به تبعید به نقاط دیگر باشد به زندان‌های دیگر منتقل می‌شود. پیش‌تر و در تاریخ ۱۰ خرداد۱۳۹۱ وی به طور غیر قانونی به زندان یزد تبعید شده بود که پس از مدتی‌ و در تاریخ ۱۶مرداد ۱۳۹۱ به زندان تبریز باز گردانده شد.
این فعال کارگری در تاریخ هفدهم خردادماه سال ۱۳۹۰ توسط نیروهای امنیتی در تبریز بازداشت و در تاریخ بیست و هفتم مهرماه ، با تودیع وثیقه دویست میلیون تومانی به صورت موقت از زندان آزاد شد. شاهرخ زمانی پس از آزادی در دادگاه انقلاب به ۱۱ سال زندان محکوم شد و در دی ماه سال ۱۳۹۰ به همراه دیگر فعال کارگری محمد جراحی برای اجرای محکومیت خود بازداشت شد.
زلزله‌زدگان آذربایجان زیر ضرب سرما
با فرارسیدن فصل سرما و در حالی که دمای هوا در برخی مناطق آذربایجان به زیر صفر رسیده است، زلزله‌زدگان در روستاهای مربوطه به اهر، ورزقان و هریس هنوز سرپناه مناسب ندارند. سرما و باران دو مشکل اصلی هزاران زلزله زده ای است که هم اکنون با آن روبرو هستند.
بر اساس گزارش منابع محلی، در اکثر مناطق خانه‌های زلزله‌زدگان هنوز ساماندهی نشده‌اند و بیشتر مردم  همچنان در چادر‌ها زندگی می‌کنند و بارش باران موجب آبگرفتگی چادرهای زلزله‌زدگان شهر و روستاهای ورزقان شده است.
در این میان تاکنون چهار آتش سوزی در چادرهای زلزله زدگان گزارش شده است که در یک مورد نیز موجب فوت یک نفر شده است.
به گزارش  منابع خبری،  سه چادر در روستای "ملالار" از توابع شهرستان اهر بامداد روز۴ ام آبان ۱۳۹۱ آتش گرفت و وسایل  اوليه زندگي داخل آنها  به علاوه  حدود  سه میلیون تومان پول در حریق آتش مانده است.
در پی وقوع آتش سوزی در چادرهای زلزله زدگان در روستای "قراجا" در شهرستان هریس، ۲۴ چادر دستخوش حریق شد و یک زن ۷۰ ساله بر اثر سوختگی شدید درگذشت. به گزارش خبرگزاری ایسنا، این آتش سوزی ساعت ۳ بامداد چهارشنبه ۱۹مهر رخ داده و دلیل آن اتصال سیم برق مورد استفاده در یکی از چادرها و سرایت آتش به چادرهای دیگر بوده است.
در پی وقوع زلزله در روز ۲۱ مرداد ۱۳۹۱ در استان آذربایجان شرقی ایران، که به کشته شدن صدها نفر و مصدومیت هزاران نفر منجر شد، هزاران نفر از مردم این منطقه بی خانمان شدند که بیشتر آنها همچنان در چادر زندگی می کنند.
علیرضا بیگی استاندار آذربایجان شرقی با اشاره به زندگی ۷۴ هزار نفر از حادثه دیدگان در زیر چادر اظهار داشته بود که دولت و مسئولان استانی "هم‌قسم" شده‌اند که تا عید قربان که بیست و هفتم اکتبر بود  چادرهای مناطق زلزله‌زده را به خانه‌هایی مستحکم تبدیل کنند.
علی نیکزاد وزیر راه و شهرسازی ایران هم یک هفته بعد از وقوع زلزله ابراز امیدواری کرده بود که بازسازی تمام خانه های تخریب شده در منطقه "قبل از آغاز فصل سرما به پایان برسد" و افزود: "بازسازی همه واحدهای مورد نیاز در مدت ۴۵ روز امکان‌پذیر است."
در پی وقوع زمین‌لرزه‌ در آذربایجان شرقی، مقامات رسمی ایران اعلام کردند که در جریان زلزله یک هزار و ۱۰ روستا آسیب دیده اند که از این میان۲۰ روستا به طور کامل و۱۳۰ روستا بین ۷۰ تا ۱۰۰ درصد تخریب شده‌اند.

 با سپاس

واحید قاراباغلی

سخنگوی انجمن دفاع از زندانیان سیاسی آذربایجانی در ایران- آداپ