چرا وصله دوپينگ به سرخابی ها نمی چسبد؟

تک توران : پس از يک هفته جنجال درباره بازيکنان سرشناس دوپينگی پرسپوليس و استقلال، کميسيون بدوی رسيدگی به تخلفات دوپينگ، به صدور اخطار کتبی بسنده کرد و پرونده بازيکنان دوپينگی اين دو تيم را مختومه اعلام کرد.

طبق آماری که در ادامه اين گزارش آمده است، در تاريخ فوتبال ايران تيم های پرسپوليس و استقلال در قبال دوپينگ، مقاوم و نفوذ ناپذير بوده اند. سوابق و مستندات، حاکی از آن است که حتی اگر آزمايش ها نيز مثبت اعلام شود محروميتی در کار نخواهد بود.

اين در حالی است که ورزشکاران ساير رشته های ورزشی يا ساير تيم های فوتبالی، با صدور آرای قاطع، محروم شده و تلاش فدراسيون ها و باشگاه ها برای کاهش محروميت يا بخشش آن ها به نتيجه نمی رسد.

عبدالرضا ميراعلمی يکی از قربانيان دوپينگ در ورزش ايران است. اين فرنگی کار سابق وزن ۶۰ کيلوگرم، در سال ۱۳۸۵ با محروميت مواجه شد و بخت حضور در جام جهانی را از دست داد. اما پس از مدتی اعلام شد که اشتباه شده و نمونه فرد ديگری به جای او بررسی شده است!

اگر چنين خطايی در يکی از کشورهای صنعتی و صاحب ورزش رخ دهد، ورزشکار مزبور می تواند پس از شکايت، رقم هنگفتی حتی افزون بر صدها هزار دلار را تحت عنوان غرامت دريافت کند.

ميراعلمی نيز از دبير ستاد ملی مبارزه با دوپينگ به ديوان عدالت اداری شکايت کرد اما راه به جايی نبرد. او گفت: «چنان خسارت روحی و روانی شديدی به من وارد شد که ديگر نتوانستم به تيم ملی برگردم. طی آن مدتی که به دروغ و اشتباه محرومم کرده بودند، حتی مربی ام مرا از باشگاه اخراج کرد. آبرويم رفت و اعضای خانواده ام نيز آسيب روحی شديدی متحمل شدند.»

سنگر سردارها؛ محل اختفای دوپينگی ها

دوم آبان ۱۳۸۸ مجيد جلالی سرمربی تيم فولاد خوزستان، بيهوش شدن برخی بازيکنان پس از پايان بازی ها را دليل ارتکاب آن ها به دوپينگ دانست.

محمد مايلی کهن در تاييد اظهارات جلالی، نام هفت فوتباليست را به کميته انضباطی به عنوان شاهدان دست داشتن فيروز کريمی در مساله دوپينگ اعلام کرد. شاهدانی که طبق اظهارات مايلی کهن، پس از افشای نام شان مورد تهديد قرار گرفتند.

مايلی کهن گفت: «در خيلی موارد می‌بينيم کسانی که پول دارند اما خلاف می‌کنند، هم تيغ‌شان بُراتر است و هم زبان‌شان درازتر. تازه مورد حمايت نيز قرار می‌گيرند.»

محمود ياوری سرمربی وقت شاهين بوشهر و بيژن ذوالفقارنسب نيز اظهارات جلالی را تاييد کردند. اما اين افشاگری ها نيز بی نتيجه ماند.

حالا در آخرين پرونده دوپينگی های فوتبالی گفته شده است؛ چهار بازيکنی که نمونه آنها با ماده ممنوعه ميتل هگزان آمين مثبت اعلام شده، بدون قصد دوپينگ مرتکب چنين تخلفی شده اند.

بخشودگی ستاره های دوپينگی تيم های مطرح، اتفاق تازه ای در فوتبال ايران نيست. سايت خبرآنلاين با انتقاد از روند رسيدگی به پرونده فوتبالی ها می نويسد: «چرا هزينه می کنيد و از بازيکنان تست دوپينگ می گيريد که در پايان، همه چيز را با يک اخطار کتبی حل و فصل کنيد؟»

در دهه قبل کناره گيری های ناگهانی نيکبخت واحدی از تيم ملی، شايعات فراوانی را در رسانه های داخلی دامن می زد و البته همواره از سوی او تکذيب می شد.

عجيب‌ترين دوپينگ تاريخ فوتبال ايران را امسال دروازه‌ بان سوم ذوب‌آهن اصفهان مرتکب شد. مشخص نيست عباس قاسمی سنگربان سکونشين اين تيم که شانسی برای جايگزينی شهاب گردان و محمد باقر صادقی نداشت، با چه انگيزه ای دوپينگ کرد تا با محروميت مواجه شود!

ضرب و شتم مسؤول آزمايش دوپينگ بازی استقلال و سپاهان در فصل ۸۴-۸۵ ليگ برتر نيز محروميتی برای متخلفين در پی نداشت. او خواستار نمونه گيری از عليرضا منصوريان بود اما با اين توجيه که «چرا وارد رختکن شده ای؟» توسط برخی بازيکنان مضروب شد. در حالی که طبق مقررات وادا، آزمايش سر زده در منزل ورزشکاران يا حتی در تفرجگاهی که آن ها بدون اطلاع، به آن جا سفر کرده اند نيز منع قانونی ندارد.

آژانس جهانی مبارزه با دوپينگ، همه ساله فهرست داورها و مکمل های غير مجاز را تغيير می دهد و عناوين تازه ای به آن می افزايد. فهرست جديد را هم ستاد ملی مبارزه با دوپينگ در ايران، در اختيار فدراسيون ها و باشگاه ها قرار می دهد.

اما جالب آن که هر بار فوتباليست سرشناسی دوپينگ می کند، گفته می شود که ما نمی دانستيم اين دارو يا مکمل به ليست جديد اضافه شده!

فوتباليست های دوپينگی، همواره اين اتهام را تکذيب می کنند و در صورت مثبت اعلام شدن نمونه گيری انجام شده نيز تاکيد می کنند که از غير مجاز بودن مکمل يا داروی مصرف شده، بی اطلاع بودند.

در پی ماجرای اخير، پزشک تيم فوتبال استقلال گفته است: «اين مکمل ها تا قبل از اين هيچ وقت ماده مورد نظر را نداشتند اما در سری جديد، چنين ماده ای به ترکيبات اين پودرهای مکمل اضافه شده. اين شرکت اسمی از اين داروی غير مجاز روی بسته هايش درباره ترکيبات مکمل نياورده و بازيکنان بدون اينکه بدانند در دام می افتند.»

تاريخچه دوپينگ در فوتبال ايران

سال ۱۳۵۴ نخستين بار بود که عبارت «دوپينگ» در فوتبال ايران سر زبان ها افتاد. در دور رفت ليگ تخت جمشيد، پرسپوليس از تاج شکست خورد.

پس از بازی همايون بهزادی سرمربی سرخپوشان، بازيکنان حريف را متهم به استفاده از مواد نيروزا کرد و خواستار انجام آزمايش پزشکی شد. اما فدراسيون فوتبال به خاطر در پيش داشتن مسابقات مقدماتی المپيک مونترال، از پرسپوليس خواست پرونده دوپينگ را به بايگانی بسپارد.

سال ۱۳۷۳ و در پی بهت خانواده ورزش ايران از محروميت عباس جديدی، قرار شد در ليگ آزادگان و در بازی پرسپوليس با کشاورز، از چند بازيکن نمونه گيری شود. پرسپوليسی ها همکاری نکردند و بازيکنی که مد نظر بود، بلافاصله پس از مسابقه ورزشگاه را ترک کرد.

حميد درخشان سرمربی وقت پرسپوليس مدعی شد که آن بازيکن به دليل بيماری مادرش در پايان بازی مجبور شده خيلی سريع راهی خانه شود.بر اين اساس، محروميتی برای امتناع کنندگان اعمال نشد و طرح نمونه گيری از بازيکنان فوتبال، سال ها به تعويق افتاد.

سال ۱۳۷۶ کنفدراسيون فوتبال آسيا، نعيم سعداوی و فرشاد فلاحت زاده دو بازيکن پرسپوليس در جام باشگاه های آسيا را به خاطر دوپينگ، يک سال محروم کرد زاده. اين يگانه محروميتی است که در تاريخ فوتبال ايران برای بازيکنان سرخابی اعمال شده که آن هم توسط کنفدراسيون آسيا بوده و نه متوليان مبارزه با دوپينگ در ايران.

اولين حکم محروميت ناشی از دوپينگ در ليگ برتر، سال ۱۳۸۳ به نام حميد شفيعی بازيکن ذوب آهن و تيم ملی اميد صادر شد.

حسن تقی پور از اعضای کادر فنی ابومسلم مشهد به خاطر تزريق ماده ممنوعه دگزامتازون به سعيد بيات، به اتفاق اين بازيکن محروم شدند.

مهدی واعظی، دروازه‌بان تيم پيکان که در اردوی جام جهانی ۲۰۰۶ نيز حضور داشت، محروميت شش ماهه‌ ای را از سر گذراند. علی مولايی بازيکن مس کرمان و افشين کمايی از استقلال اهواز نيز ديگر دوپينگی های محروم شده در فوتبال ايران هستند.

سال ۱۳۸۵ حامد کاويانپور عضو تيم کايزر اسپور ترکيه به خاطر دوپينگ ضمن اخراج از باشگاه، يک سال محروميت نيز نصيبش شد.

در هفتمين دوره ليگ حرفه ای فوتبال ايران سعيد دقيقی بازيکن پاس همدان به خاطر دوپينگ محروم شد. رضا چلنگر مترجم اين تيم هم محروم شد اما اتهامات عليه خود را نپذيرفت. سپس تست دوپينگ سيامک سرلک مثبت اعلام شد تا او نيز با محروميت يکساله مواجه شود.

سال ۸۸ رضا نصيری بازيکن تيم کوثر لرستان و ارديبهشت ۸۹ عليرضا دغاغله بازيکن تيم تراکتور‌سازی تبريز به مدت دو سال محروم شدند.

آزمايش دوپينگ محسن بياتی ‌نيا در دهمين دوره ليگ برتر مثبت اعلام شد، اما گفته شد چون به‌ خاطر سانحه تصادف، از داروهايی برای درمان استفاده کرده و ناخواسته اين اتفاق رخ داده بود، محروميتی برايش در نظر گرفته نشد. گرچه وقتی برای دومين بار در سال ۱۳۹۰ در مس کرمان جواب تست دوپينگ او مثبت شد، حکم محروميت خود را نيز دريافت کرد.

عجيب‌ترين دوپينگ تاريخ فوتبال ايران را نيز امسال دروازه‌بان سوم ذوب‌آهن اصفهان مرتکب شد. مشخص نيست عباس قاسمی سنگربان سکونشين اين تيم که شانسی برای جايگزينی شهاب گردان و محمد باقر صادقی نداشت، با چه انگيزه ای دوپينگ کرد تا با محروميت مواجه شود!

مهدی رستم پور