تک توران : بوگون 1369 بهمن آیینین 18-ی.[1] قیش دیر. زنگاندا ملّت قیشا اویغون یاشاییرلار. قاپینی اؤرتوب، باجانی تپیب، سس چیخمیر، هیچ کیمله گئت- گل یوخ.
بیر اوشاق اولور. آد قویماق تؤرهنی زنگان دبی کیمی بوتون تورک ملّتیندن آلینان دب اولاراق، یئرینه یئتیریلیر. آد قویولور: «مهرداد».
آد تورکلر ایچینده یئنی بیر آد ساییلیر. قاباقلار آد قویاندا بایرام، آیدین، یاشار، داداش، آراز یا عربجه دینی آدلار چوخ اولاردی.
ایران-عراق ساواشیندان ایکی ایلدن چوخ زامان کئچسهده، هله هردن شهیدلری گلیر. آناآتاسیز، بالاسیز، یارسیز قالان انسانلار هلهده بو شهرده آغلاییرلار. هلهده دنیز اولمایان شهرده، دنیز ظَفَرینی یارادانلارین آدلاری یاشاییر. هلهده اقتصادی چتینلیکلر ملّتی سیخما-بوغمایا سالیر. آما بونلارین هامیسی اولاراق «مهرداد» دونیایا گلیر.
هامی اوشاقلارا تای. قاش- گؤزو اولاردان قارا دئییل، قانی اولاردان قیرمیزی دئییل. آتاسی کارخانادا ایشلرکن، الی گئدیر دستگاها و اوچ بارماغی کسیلیر.
«مهرداد» هامی اوشاقلارا تای مکتبده فارسجا اؤیرهنیر. فارسجا اوخوماغا مجبور قالیر، فارسجا یازماغا مجبور قالیر. رسانهلرده تکجه فارسجا ائشیدیب، گؤرمهیه مجبور قالیر. بو اؤلکهنین هامی اوشاقلارینا تای. آذربایجانین بوگونکو بالالارینا تای هر نهیه مجبور قالیر، اؤزونه یاساق.
درسلری اوخورکن، فارسجانی اؤیرهنیرکن، سوادسیز قالماق ایستهمیر. ائله بوردا باشقا اوشاقلاردان فرقلی اولور. شهرده دورومو دوشونور. مدرسهده تحمیل اولان اؤزگه تاریخ، دیل، ادبیاتیندان اؤز تاریخ، دیل و ادبیاتینا اوز گتیریر. مهرداد بونو دوشونور "مکتبده دئییلنلر یانلیش اولا بیلر". دوشونور اؤز دیلی فرقلی دیر.
اورتا اوخول یولداشلاری دئییرلر مدرسهده معلملرله تارتیشاردی. اولاردان سورغو سوراردی و جوابسیز قالان سورغولاری اؤزو جوابلاردی. و بو ایشلرله کیلاس اوشاقلارینی اؤز حاقلارینا باشا سالمیشدی.
بو ایشلر زنگانین اورتا اوخوللاریندا 1380 ایللرینده اوز وئریر. زنگاندا مهردادلار؛ معلّملری، کتابلاری، اوردا وئریلن معلوماتلاری محاکیمهیه آپاریرلار و غلط اولدوقلارینی اوزه چیخاریرلار. درس باخیمیندان ان یوخاری سوییهده اولماغی، مهردادی باشقا اؤیرنجیلره بیر اؤرنک کیمی تانیتدیریر. اورتا اوخول یولداشلاریندان بیری، ایندی بیلیمیورددا اوخویور و آذربایجان ملّی حاقلاریندان کیلاسلاردا سؤز آپاریر، چالیشیر، اؤیرهنیر و اؤیرهدیر و بو اویانیشی، بو دوشونجهنی مهردادین کیلاسلاردا آپاردیغی تارتیشمالارا بورجلودور. اؤزونو تانیییب، حاقلارینی بیلیب و اونلارین آلماق گرهگینی دوشونوب.
مهرداد 1388-ده تبریز بیلیمیوردونا آیاق قویور. اوردا درس یانیندا چالیشمالارین داوام ائدیر. "آذربایجان تانیتیم اوجاغی" ایستی بیر اوجاق اولور بالاسینی قوجاقلاماغا. چالیشمالاری دبیر آدیلا داها آرتیقلاشیر. دیل، تاریخ، اسطوره و چئشیتلی قونولاردا کیلاسلار داوام ائدیر. آذربایجانین دوننکی اوشاقلاری بویون بیلیمیورد ایچینده باشقا بیر بیلیمیورد یارادیرلار. حاکیم درس، کتاب، اوستادلارا باخمایاراق، اؤزلری هامیسین یارادیرلار.
«افشین شهبازی»، «محمد احدی» و سونرالار «روزبه سعادتی» و باشقا آذربایجان اوشاقلاری ایندی گنج اولوبلار. گنج یاشلاریندا کلاسلار، اوردولار، کتابلار یارادیرلار. آذربایجاندا یاساقلیغا باخمایاراق اؤیرهتیم و ائیتیم یولا سالیرلار. و بو زامان یاساقلیق مامورلاری، کئشکچیلری دؤزه بیلمیرلر. بونلار یارادان بیلیمیوردو آرادان آپارماق آماجیلا، بونلارا یویورورلر.
هامیمیز بیر دوستاقداییق. بو دوستاغی چوخدان دوشونموشدون مهرداد. بیلیردین بونلاری. اوشاقلیق کن باشا دوشموشدون. هر بیر تورک، آنادان اولاندان بونو دوشونور. دوستاقدا اولماغیمیزی هامیسی حس ائدیر. آما آزادلیغیمیزین یولودا بوردان کئچیر.
مهرداد، ممد، روزبه، افشین؛ آدلاریز تورکجه اولماسادا دوشونجهلریز تورکجهدیر. دئمک ائله آد قویما تؤرهنیندن سیزلرده، آذربایجان اوشاقلاریندا دوشونجه یاراندی. من تورکم آما اؤز آدیملا تانینا بیلمهرم. هئچ قولاغیمیزا دئییلن اذان سسیده بو یاساقلیغی بیزه یوموشادا بیلمهدی و او گوندن اویاندین و اویاتماغی باشلادین.
بو گون 18 بهمن 1390. آذربایجاندا قیش دیر. آما ملّت ایستهمیر قیشا اویغون یاشاسین: قاپینی آچیر، تپیلمیش باجانی گؤتورور، سسسیزلیگی سیندیریر، ایلگی قورور.
بو گون 18 بهمن 1390. اویانیش داوام ائدیر. مهردادلار چوخالیر. زنگاندان تبریزه بیر اویانیش سیمگهسی اولور «مهرداد». بَی اولور «مهرداد». 21 یاشی اولور. ایندی دئییلیر: "«مهرداد» بَی دوغوم گونون مبارک".
سن زیندانین اوجا دووارینین دالیندا و چوخلاری دووارین بوتاییندا. بوگون سن دوستاقدا. ملّتینده هله دوستاقدا. شهرداشین «سعید بی متینپور»دا دوستاقدا. شهرینده هله سنلر یاشاییر. «سید حیدر بایات» دئمهلی: سعید اؤزونو زنگانلی بیلیردی و بوگون زنگان، سعیدلی اولوب. سعیدلرله دولوب. سنده اویانیش دامغالارینین بیر ایزیسن. باشقا انسانلار کیمی، سن ده تکجه بیر انسان کیمی دوغولدون و سنین فرقین بو: انسان اولماغین دوشوندون و انسان یاشاماغین ایستهدین. تورک اولماغین دوشوندون. حاقلارین دیلهدین.
آزادلیغین یولو دوستاقلاردان کئچیر. بوگون سنین دوغوم گونون تکجه ائویزده یوخ، بوتون اویانمیش ملّتیمیزین اورکلرینده یاد اولونور. نییه کی دوغوم گونلر بیزیم ملّته اویانیش گونلری اولوب. دونن سعید بی متینپورون دوغوم گونو، سیاسال دوستاق گونو آدلانیر، صاباحلاری «ابراهیم بی رشیدی»نین دوغوم گونو اولاجاق. بیزیم ملّتین آیدین یولو بودور: دوغوملارا فیکیرلشمک و دوغوملاری قوتلو سایماق.
«مهرداد بَی» دوغوم گونون مبارک
هر گون اوشاقلار دوغولور، اویانیش داوام ائدیر، «گلهجک بیزیم دیر[2]» اوجا سسلهنیر اوجالارا، «پارچالانمیش آینادان، بیر آیدان مین آی دوغولور، چوخالدیر ایشیغی[3]»...
[1] بو گون «مهرداد کرمی» زنگاندا آنادان اولور. ایندی تبریز بیلیم یوردونون اؤیرنجی سی و انسان حاقلاری، اؤیرنجی حرکاتی و آذربایجان ملّی حرکتینین چالیشقانیدیر. 3 دی 1390 (24 ژانویه 2012) تبریزده توتوقلانیب و زنگاندا ساخلانیلیر. 46 گوندور دوستاقدادیر.
[2] آذربایجان اؤیرنجی حرکتینین شعاری
[3] «عمران صلاحی» آذربایجانلی یازار و شاعرین شعری