۱۳۹۰ شهریور ۱۰, پنجشنبه

فاخته زامانی:"اورمییه‌ده و تبریزده چوخ سایدا فعال حبس ائدیلیب"


اورمیه گؤلونون قوروماسی ایله علاقه‌دار آوقوستون 27-ده اورمیه و تبریز شهرلرینده کوتلوی اعتراض آکسیا‌لار زامانی پولیسه نوماییش‌چی‌لر آراسیندا توققوشما‌لارین باش وئردیگی، چوخ سایدا اینسانین هبس ائدیلدیگی حاقدا معلومات‌لار وئریلیب.
آکسیا‌لار زامانی چکیلمیش ویدئو گؤرونتولر یووتوب و فئسبووک صحیفه‌لرینده یئرلشدیریلیب. بئینلخالق خبر آگئنت‌لیک‌لری‌نین وئردیگی معلوماتا گؤره، آکسیا‌لار 2009-جو ایلده مباحیثه‌لی پرئزیدئنت سئچکی‌لرین‌دن سونرا ایراندا تهلوکه‌سیزلیک قوه‌لری و اینسان‌لارا آراسیندا ان جدی  توققوشما‌لار حساب ائدیله بیلر.

آذربایجان‌لی سیاسی محبوس‌لارینین حقوق‌لارینین مدافعه‌سی کومیته‌سی‌نین قوروجوسو و دیرئکتورو فاخته زامانی آزردیاسپور بلوقو اوچون مصاحیبه‌ده اورمییه‌دن گلن سون معلومات‌لاری شهر ائده‌رک، یوزلرله اینسانین یارالاندیغینی دئییر.

 دیلشاد الیارلی : فاخته خانیم، آوقوستون 27-ده اورمییه و تبریز شهرلرینده آکسیا‌لار کئچیریلیب، چوخ سایدا آدام حبس ائدیلیب. سیزده هانسی معلومات‌لار وار، حبس ائدیلن‌لر کیم‌لردیر، نه قدر آدام حبس ائدیلیب؟

 فاخته زامانی: بیر نئچه گون‌دور اورادا وضعیتی ایزلییریک. گؤروروک کی، اورمییه‌ده، تبریزده یوزلرله آدام حبس ائدیلیب. هئچ بیر دلیل اولما‌دان تانینمیش فعال‌لار آراسیندا توتولان‌لار وار. عباس لیسانی‌نین  ایش یئرینه گئدیب، اورادا فعال‌لاری توتوب‌لار. قوشاچایدا و آیری شهرلرده ده فعال‌لار توتوب‌لار.  اورمییه‌ده و تبریزده یارا‌لانان‌لار وار. او یارا‌لانان‌لاری سونرا‌دان توتوب آپاریب‌لار. خبرلره گؤره، ائله آکسیا گئدن آوخت  بیر نئچه نفر چوخ پیس یارالانیبمیش و اونلار آراسیندا اؤلن اولا بیلدیگی دئییلیر. حبس ائدیلدیک‌دن سونرا ایشگنجه وئریلدیگینه دایر خبرلر وار. اینسان‌لاری وورورلارمیش. توتولان‌لار آراسیندا ائله‌لری وار کی، باش‌لارینا دینک دییب. اونلاردان دا احتیمال ائدیلیر کی، اؤلن اولا بیلر. اورمییه‌نین بعضی کوچه‌لرینده آکسیانین سحری گونو جنازه‌لر تاپیلیب. بیزه وئریلن خبرلره گؤره، تبریز و اورمییه آراسیندا گئدن ماشین‌لاری آختاریرلار. یئنه ده آکسیا‌لار پلانلاشدیریلیر. شهرلرده ده نظارت وار.

سوال: فاخته خانیم، اینسان‌لار سیزه بو معلومات‌لاری نئجه چات‌دیرا بیلیر؟ سوسیال شبکلردنمی ایستیفاده ائدیر، تئلئفون واسطه‌سیلمی؟

 جاواب: بیزیم فئس بوک-دا صحیفه‌میز وار. آداپ-دا ایشله‌ین‌لرین و منیم اؤزومون شخصی صحیفم وار. بیز ایشه باشلایاندا تئلئفونلا علاقه یاراتمیشدیق. ایندی یئنه تئلئفونلا داوام ائدیریک. اوندان باشقا دا بئش ایل عرضینده ایشلدیگیمیز فعال‌لارلا اینتئرنئتده موختلیف واسطه‌لرله تماس قوروروق. بون‌دان علاوه اورادا شخص‌لر وار کی بیزیمله ایللردیر ایشلییرلر. اونلار معلومات‌لاری تاپیلماسی، آراشدیریلماسی و بیزه نئجه گؤندریلمه‌سینی بیلیرلر. بیر چوخ فرق‌لی یول‌لارلا بیزه معلومات چاتدیریرلار. اما بیلیرسینیز کی، ایران‌دان معلومات آلماق چوخ چتین‌دیر. سون زامان‌لار دا اینتئرنئتین سرعتینی آزالتمیشدی‌لار کی، اینسان‌لار ویدئو گؤندره بیلمه‌سین. اما بونونلا بئله، گؤرورسونوز کی، یووتوب-دا چوخ‌لو ویدئولار گلیب.

سوال: فاخته خانیم سیزین رهبرلیک ائتدیگینیز  آذربایجان‌لی سیاسی محبوس‌لارینین حقوق‌لارینین مدافعه‌سی کومیته‌سی هانسی ایشلر گؤرور و سیز معلومات‌لاری هارا چات‌دیریرسینیز؟

جاواب: بیز 5 ایل عرضینده مئدیا واسطه‌سی‌لری ایله علاقه دییک و ایستمیشیک کی، اساس اعتباریله ایراندا مئدیاسی ایله ایشه اوستونلوک وئرمیشیک. چونکی تجروبه گؤستریر کی، ایرانین هم دؤولت، هم ده خاریجده ایران موخالیفتی‌نین مئدیا واسطه‌لری ایراندا آذربایجان‌لی‌لارین مسئله‌لرینه دقت وئرمیر. بو دفعه گؤروروک کی، وضعیت فرقرلی‌دیر. 2006-جی ایلده هئچ بیر معلومات وئرمدیک‌لری ایله موقاییسه‌ده بو مسئله نی بو دفعه چاتدیردی‌لار.  بون‌دان باشقا، بیز آمنئستی اینتئرنشنال تشکیلاتی ایله ایشلییریک. بمت-نین باش قرارگاهیندا و ژنوده اؤزوم ایشلمیشم، بئینلخالق آزلیق‌لارین حقوق‌لارینا دایر تشکیلات و اینسان حقوق‌لاری، آزلیق‌لار و ژورنالیست‌لرین حقوق‌لارینی مدافعه ائدن آیری-آیری، تشکیلات‌لارلا ایش بیرلیگی آپاریریق.

سوال: فاخته خانیم، ایران حکومتی‌نین اورمییه گؤلونده ائکولوژی وضعیتله باغ‌لی اعتراض آکسیاسینا بئله شکیلده جاواب وئرمه‌سی نه ایله ایزاه ائدیله بیلر؟

جاواب: ایرانین تکجه ائکولوژی مسئله یوخ، بوتون باشقا مسئله‌لرده سیاستی بئله‌دیر. آنایاسا ایله قئیری-فارس میللت‌لرینه وئریلن دیل حقوق‌لارین‌دان باشلایا‌راق، قادین حقوق‌لاری، حتی بیر اوشاغین حقوق‌لارینی مدافعه ائدن‌لری هبس ائدیرلر. وکیل‌لر هبس ائدیلیر. ایراندا هر هانسی بیر مسئله ایله باغ‌لی اعتراض کئچیرسن هبس ائدیلیرسن، ایشگنجه آلیرسان.

سوال: ایران میللی مجلیسینده اورمیا گؤلونده وضعیت موزاکیره‌یه چیخاریلیب. آذربایجان‌لی نامیزدلر مسئله ایله باغ‌لی هانسی مؤوقع توتورلار؟

جاواب: بورادا بیر نئچه مسئله وار. بیری اودور کی، ایراندا میللت وکی‌لی دؤولت طرفین‌دن سئچیلیر، سونرا خالق‌دان او سئچیلمیش‌لر سیاهی‌سین‌دان بیر نفری سئچمه‌سینی ایستییرلر. اونا گؤره ده چوخ واخت پارلامئنته خالقین سئودیگی نامیزد سئچیلمیر. لاکین اونلارین آراسیندا مسئله‌یه دقت وئرن اینسان‌لار اولا بیلر. اما یئنه ده آذربایجان مسئله‌لرین‌دن دانیشاندا سئپارات‌چی‌لیق مسئله‌سینی گؤستریرلر و بو یوللا او بیری طرفی ساکیتلشدیریرلر. تأسف کی، آذربایجان منطقه‌سین‌دن اولان نامیزدلر مسئله‌یه منفی ری وئریب‌لر. اونلارین سیاهی‌سی وار. چوخ آدام اونلارا مراجعت ائدیب و اعتراضینی بیلدیریب.

سوال: فاخته خانیم، ایران جمعیتینده مسئله‌یه نئجه موناسیبت گؤستریر؟  ایران موخالیفتی مسئله ایله باغ‌لی مؤوقئیینی نئجه بیلدیریب.

جاواب: دئدیگیم کیمی، 2006-جی ایلده ایراندا آذربایجان منطقه‌سینده آکسیا‌لار اولاندا او زامان موخالیفت چوخ ساکیت ایدی. حتی دئدی‌لر کی، اگر آذربایجان یالنیز اؤز حقوق‌لاری مسئله‌سینی قال‌دیرسا، بیز ایران دؤولتی ایله بیرلیکدییک. بون‌دان سونرا یاشیل حرکات گلدی، چوخ سایدا اینسان حیاتینی ایتیردی، ایشگنجه‌لر اولدو، آکسیا‌لار کئچیریلدی. اما آذربایجان‌دان سس چیخمادی. او زامان فیکریمجه، اونلار دوشوندولر کی، حرکاتی داوام ائتدیرسه‌لر آذربایجان اونا قاتیلمایا‌جاق. آذربایجان دا قاتیلماسا دا، ایراندا هئچ بیر دییشیک‌لیک اولا بیلمز. چونکی بوتون اینقیلاب‌لار، بوتون دییشیک‌لیک‌لر آذربایجان‌دان باشلاییب و آذربایجان‌سیز اونلار بیر ایش گؤره بیلمزلر. اونا گؤره ایندی وضعیت فقرلی‌دیر. هامی‌سی بیانات وئریب، مسئلنی دستکله‌ییب و یا دا دستکلمه‌سه‌لر ده، آزین‌دان ایران دؤولتینی آذربایجان‌لی‌لارلا نئجه رفتار ائتدیگینه گؤره محکوم ائدیب‌لر.

آمئریکانین سسی